Cahit UYANIK
IMF Türkiye Masası Şefi Juha Kahkonen bugün temaslarına başlayacak. Kahkonen'in ziyareti ilginç bir politik ortama denk geldi. Koalisyon hükümetindeki MHP-Kemal Derviş gerginliği artık iyice su yüzüne çıktı. Bu gerginliği Başbakan Bülent Ecevit ve ANAP Genel Başkanı Mesut Yılmaz da açıkça telaffuz ediyor.
Kahkonen'in bu seferki temaslarının siyasi ortamı koklamaya dönük olacağını söylemek mümkün. Çünkü siyaset kurumu -IMF'nin de kabul ettiği gibi- çok hızlı bir şekilde reformları yaparken yıprandı. Durum öylesine bir noktaya geldi ki IMF Başkanı Horst Köhler bile Türkiye'deki hükümete birlik çağrısı yaptı. Hükümetteki sarsıntıların sonucu oluşan tatsız görünüm basit sıva çatlakları ise sorun yok. Ama henüz ortaya saçılıp dökülmemiş derin anlaşmazlıklar varsa sarsıntıların devam edeceğini kolayca söyleyebiliriz.
IMF ve DB'nin taahhüt ettiği 3,2 milyar dolarlık kaynak Pazartesiden itibaren peyderpey birkaç gün içinde Hazine'ye giriş yapacak. Bu para cari kurdan yaklaşık 5 katrilyon liraya karşılık geliyor ve bu yılki bütçe açığının 30 katrilyon lira civarında planlandığı düşünüldüğünde ekonomide ciddi bir kan tazelemesi etkisi yapacağını söyleyebiliriz. Tabii Hazine'nin kullanacağı paradan 600 milyon dolarlık Tarım Reformu Kredisini düşmek zorundayız.
Bunun yanı sıra ayın son günlerinde veya Ağustos'un ilk haftasında 9'uncu Gözden Geçirme dolayısıyla Hazine'ye 1,6 milyar dolar yani yaklaşık 2,2 katrilyon liralık bir dilim daha aktarılacak. Bu iki kaynak bir araya getirildiğinde bile Ağustos ayındaki 8,3 katrilyon liralık büyük iç borç itfasının kolaylaşacağını söyleyebiliriz. Yani kağıt üstünde iç borcun çevrilememesi gibi bir sorun görünmüyor.
Öyleyse önümüzdeki 1 ay faizlerin düşüşünün sağlanması açısından kritik önem arz ediyor. Çünkü finans dengeleri açısından bakıldığında faizlerin düşmemesi için bir sebep yok. Temmuz ve Ağustos enflasyonlarının en az Haziran enflasyonu kadar olacağı konusunda herkes hemfikir. O zaman geriye sadece faiz oranlarını etkileyen tek gelişme olarak siyaset kalıyor.
IMF ve DB'den sağlanacak toplam 7 katrilyon lira sinirleri yatıştırır mı, bilinmez. Ama sinirlerin yatışmasının yaşamsal önemde olduğunu herkesin anlaması gerekiyor. Yaşanacak yeni bir ekonomik-siyasi kriz, programın revize edilme sürecini hızlandırır. Böyle bir şey olursa yaklaşık 8 aydır çekilen acıların daha geniş zaman dilimine yayılacağıni söyleyebiliriz.
(Bu yazı Finansal Forum gazetesindeki Başkentten Yansımalar köşesinde 16 Temmuz 2001 tarihinde yayınlanmıştır.)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder