EKONOMİ VE FİNANS ARGOSU - SÖZCÜKLER - DEYİMLER - JARGON

 (A)

ACI İLAÇ / ACI REÇETE: Genellikle IMF ile birlikte, başta enflasyon olmak üzere çeşitli ekonomik sorunları çözmek için uygulanan stand-by programları için kullanılır. Geniş toplum kesimlerini zorlayıcı önlemleri içerdiği için; hastalık sırasında kullanılan ve tadı acı olan ancak iyileştiren ilaçlara atfen kullanılmaktadır. 

ADRESE TESLİM İHALE:

AĞABABASI OLMAK

AKBABA FON:

AKTROLL:

ALAVERE DALAVERE:

ALLAHINI SEVEN DEFANSA GELSİN: Ekonomik şartların ve piyasaların aniden kötüleştiği durumlarda kullanılan bir sesleniş ve slogan. Futboldan esinlenilmiştir. 

ALLAH 'YÜRÜ YA EY KULUM' DEMİŞ

ALLAHI KİTABI PARA:

ALİ’NİN KÜLAHINI VELİ’YE/VELİNİN KÜLAHINI ALİ’YE GİYDİRMEK:

ALAMAN USULÜ ÖDEME:

ALAMANYA ALAMANYA / BENDEN İYİSİNİ BULAMAN (BULAMAZSIN) YA: 

ALMAN’DAN JAPON’DAN ŞAŞMA:

ALTIN KESİŞİM

AMAN ALİ RIZA BEY HUZURUMUZ KAÇMASIN

ANA OLMADAN DANA OLMAZ

ANARYA:

ANASININ GÖZÜ:

ARKA KAPI SATIŞI: Hükümetin döviz kuru artışının önüne geçmek için kamu bankaları üzerinden iç ve dış piyasada herhangi bir programa bağlı olmadan, sadece belli bir kur düzeyini savunmak için gerçekleştirdiği döviz satışları/müdahaleleridir. Bu yöntem özellikle 2018 yılından itibaren yoğun şekilde kullanılmıştır. Normal bir ekonomide kura müdahaleler merkez bankası tarafından önceden ilan edilmiş bir program dahilinde icra edilmesi sebebiyle, hükümetin kamu bankalarını kullanarak gizli şekilde yaptığı bu döviz müdahalelerine 'arka kapı satışı' yakıştırması yapılmıştır.  

AVARIZ: Osmanlı Devleti zamanında olağanüstü hallerde halka yüklenen malî, aynî ve bedenî vergilerdi. Bu vergi hem Müslümanlardan hem de gayrimüslimlerden alınırdı. Fakat zamanla sürekli vergi hâline gelmiştir. Günümüz Türkiye'sindeki deprem vergileri aynen buna benzer.

AVANTA:o)

AZA KANAAT ETMEYEN ÇOĞU BULAMAZ:

 

 

 

 

 

(B)

BACK-OFFICE:

BALIK BAŞTAN KOKAR:

BALON:

BALON ÖDEME:

BANA GİREN ÇIKAN YOK:

BANKAMATİK MEMUR:

BANKAMATİK MÜŞAVİR:

BAŞINA DEVLET KUŞU KONMAK:

BATAK: 

BAŞKALARININ ATİFETİNE DEĞİL/KENDİ MARİFETİNE GÜVENMEK:

BAZUKA YAKLAŞIMI: MB’nin 13 Eylül 2018’deki 625 baz puanlık faiz artırımı sonrasında dile getirilmiştir.o9

BEDAVA PEYNİR FARE KAPANINDA OLUR:

BEDAVA SİRKE BALDAN TATLIDIR:

BELEŞÇİ:

BIYIKLI YABANCI:

BİT PAZARI:

BİM KEDİSİ:

BOĞA PİYASASI:

BOĞA TUZAĞI:

BONUS:

BORÇ BATAĞI:

BU FIRSAT KAÇMAZ:

BUHARİNGEN OLMAK: Zahmetle ve uzun vadeye yayılmış bir sabırla elde edilen kazancın ani ve kontrolsüz bir dış etkiyle birdenbire ortadan kalkması. Buharlaşma fiilinden türetilmiştir. 

BU OPERASYONU KİMİN ADINA ÇEKTİNİZ?

BÜYÜK BALIK KÜÇÜK BALIĞI YUTAR:

 

 

 

 

(C)

CABLE: İngiliz sterlini/ABD Doları paritesinin forex jargonundaki adı.

CAM TAVAN: 

CARRY TRADE:

CEBAJ:

CEBELLEZİ:

CİN: 1990'lı yılların ünlü bankacısı Atilla Uras'ın lakabı.

CUKKA:

CÜCE AY:

CÜCÜKÇÜ: Tefeci.

 

 

(Ç)

ÇALIYOR AMA ÇALIŞIYOR:

ÇAMURLU PIRLANTA:

ÇANTACI:

ÇAVUŞ: İşçi simsarı.

ÇEYREK: Alman Markı

ÇIKAR ÇETESİ:

ÇIKTIĞIN VİTESLE İN:

ÇİKOLATA: İsviçre Frangı.

ÇUVAL: Türk Lirası

ÇORBA PARASI:

ÇÖPSÜZ ÜZÜM:

 

(D)

DAKİKA BİR, GOL BİR:

DAYI / DAYI BAŞI: İşçi simsarı

DELİ DUMRUL VERGİSİ:

DOMİNO ETKİSİ:

DANDİK MAL:

DAVULCU PARASI:

DEĞİŞ TONTON:

DÖRT BÜYÜKLER: 

DIŞ BORÇ KÜTÜĞÜ:

DİŞ KİRASI:

DR. KIYAMET: 

DURUM KEL, ACELE GEL:

DOĞAN GÖRÜNÜMLÜ ŞAHİN:

DÖVİZ LOBİSİ:

DÜMEN:

DÜNYANİN EN ÖNEMLİ RAKAMI: Günlük olarak 1971-2023 Haziran ayi sonuna kadar 52 ýıl boyunca belirlenerek, yaşanan bir skandal sonucu terk edilen LIBOR faiz oranının unvanı. Yerini SOFR almıştır. 

 

(E)

ELÇİ: İşçi simsarı.

ENFLASYON CANAVARI:

ENFLASYON LOBİSİ

EKSPOZİSYON: Uluslararası sergilerde yapılan tanıtım etkinliği.

EKONOMİK TETİKÇİLİK:

ESKİ MODA:

EMEKLİLİKTE YAŞA TAKILANLAR (EYT):

EXCELL EKONOMİSTİ:

 

 

 

(F)

FAHİŞENİN PARASI İLE MEMURUN BAHŞİŞİNİ PEŞİN VERECEKSİN: 

FAİZ LOBİSİ:

FAKİR ÇALMASINI BİLMEDİĞİ İÇİN FAKİRDİR:

FISILTI GAZETESİ:

FIRILDAK:

FIRTINA ÖNCESİ SESSİZLİK:

FİŞİNİ ÇEKMEK:

FİYAT FİYATA BAKA BAKA ZAMLANIR

 

(G)

GAZOZ AĞACI:   Yenilenin gazoz ısmarlaması koşuluna dayalı tavla, iskambil gibi oyunlarda sürekli yenilerek gazoz paralarını ödemek zorunda kalan kimse, sürekli yenilen kimse. Sonuç getirmeyen işler anlamında da kullanılır.

GECEKONDU:

GEÇER AKÇE:

GERİ VİTES:

GİZLİ KASA:

GOPHER: İngiliz Sterlini/Japon Yeni paritesi

GÖLGE MÜŞTERİ:

GÜNAH VERGİLERİ:

GÜVENLİ LİMAN:

GÜVERCİN:

 

(H)

HACILAMAK:

HALİL PAZARLAMA

HANGİ PARTİDENSİN?/EKMEK PARTİSİNDENİM:

HANUT (ANUT): 

HARAMİ:

HARAM PARA:

HARAM KAZANÇ:

HARP ZENGİNİ:

HAVA PARASI: (İbrahim Alisinanoğlunun yazısına bakılacak. Facebook)

HAYALİ İHRACAT:

HİMMET:

HOLLANDA HASTALIĞI:

HORTUMCU:

HORTUMLAMAK:

HERİF:

(I)

ISKARTAYA ÇIKARMAK:

(İ)

İMKANSIZ ÜÇLÜ:

İNDİRE-GANDİ: Rüşvet.

İŞİ BİLİR/İŞE GİTMEZ:

İŞPORTA MALI: 

İMF'NİN YEŞİL IŞIĞI / KIRMIZI IŞIĞI:

 

(J)

JAPON EV KADINLARI:

JUMBO FAİZ ARTIRIMI:

 

(K)

KARABORSA:

KARA KUTU:

KARSIZLIK, ARSIZLIKTIR:6

KAR, CEBE YAKIŞIR:

KALANTOR:

KALLAVİ:

KAMBUR FELEK

KARA DELİK:

KASAP KEDİSİ:

KAZIK:

KAZIKÇI:

KAZIKLAMAK:

KELEPİR MAL / FİYAT:

KELLE AVCISI:

KEMER SIKMAK:

KERİZ SİLKELEMEK:

KESENİN AĞZINI AÇMAK:

KISA GÜNÜN KARI:

KOL KESMEK:

KÖŞEYİ DÖNMEK:

KÖTÜ KOD:

KÖTÜ PARA İYİ PARAYI KOVAR:

KRALİÇE: İngiliz Sterlini

KUMARHANEDE KASA KAZANIR

KUPON ARSA:

KÜMESTEKİ KAZ:

KÜMESTEKİ KAZLARI BAĞIRTMADAN YOLMAK:

(L)

LALE ÇILGINLIĞI: Bu, Mart 1637'de zirveye ulaşan ilk büyük finansal balondur. Yatırımcılar çılgınca lale satın almaya başladılar ve fiyatlarını benzeri görülmemiş yüksekliklere çıkardılar; fiyatlar bir hafta içinde büyük ölçüde düştüğünde, birçok lale sahibi anında iflas etti.

LOONEY: Kanada Doları

 

(M)

MADENDEKİ KANARYA:

MART AYI DERT AYI:

MALA ÇÖKMEK:

MALI GÖTÜRMEK: Mal. Büyükbaş ve küçükbaş hayvan sürüsüdür. Malı götürmek ise sürüyü çalmak veya sürüye haksız şekilde sahip olmaktır. (Sözcü/Ege Cansen/19 Kasım 2015)

MANGIR:

MEDET UMMAK:

MEKAN:

MEMUR TEOMAN:

MENFAAT ÇETESİ:

MERDANE: Ayakkabıcılıkta erkek ayakkabısı.

METELİĞE KURŞUN ATMAK:

MEZARLIK VADE:

MİS: Market içi sorumlusu

MOGUL: Önemli adam. (Bir Ekonomik Tetikçinin İtirafları kitabından)

MOR SİNCAP:

MUZ CUMHURİYETİ:

MÜSLÜMAN BURJUVAZİ:

MÜŞTERİ VELİNIMETİMİZDİR

 

 

(N)

NAKİT KRALDIR:

NAFAKA: Geçim.

NARH DEFTERİ: Narh; kıymet, bedel demektir. Dilimize Farsçadan giren  kelime daha çok defterle bilinir. Eskiden Ramazan öncesi yapılan alışveriş, karaborsaya ve fiyat artışına neden olurdu. Devlet, fırsatçılığı engellemek için önceden fiyatları ayarlar ve bunları narh defterine kaydederdi.

(O)

OMERTA KANUNU:

OLİGARK:

 

(Ö)

ÖLÜ YATIRIM:

ÖRDEK:

ÖRTÜLÜ AMBARGO:

 

(P)

PAPAĞAN: Kredi kartı kopyalama cihazı.

PAMUKÇUK: Ürünlerin üzerine vurulan indirim belgesi.

PAPEL:

PARA CIVA GİBİDİR:

PARA BABASI:

PARAGÖZ:

PARALAR PARALAR/BOZULMASIN ARALAR:

PARA İSTEME BENDEN/BUZ GİBİ OLURUM SENDEN:

PARANIN GÖZÜ KÖR OLSUN:

PARANIN BUHARLAŞMASI:

PARASINI SOKAĞA ATMAK:

PARAYI VEREN DÜDÜĞÜ ÇALAR:

PARAYLA SAADET OLMAZ:

PARAYI SAKALA (SURATA) SÜRTMEK:

PASİF, KEDİ GİBİDİR:

PATRON ÇILDIRDI:

PAZARTESİ SABAHI OYUN KURUCUSU (MONDAY MORNING QUARTERBACK): Başkalarının eylemlerini veya kararlarını sonradan eleştiren, durumları değerlendirmek ve alternatif çözümler belirlemek için geriye dönük değerlendirme yapan kişi.

PENGUEN MEDYASI:

PERMA-BEAR:

PERMA-BULL:

PEŞKEŞ ÇEKMEK:

PETRO-DOLAR:

PRENSLER:

PİP: Forex piyasasında herhangi bir kurun değerindeki en küçük oynamaya verilen isim.

 

 

 

(S)

SAADET ZİNCİRİ:

SANAYİYE DÜŞMEK

SARI ETİKET: İndirim etiketi

SARI MADEN: Altın.

SARI KIZ: Altın.

SARI SİTE: Sahibinden.com

SEFALET ÜCRETİ / ZAMMI: 

SEHEM:

SENET KIRDIRMAK:

SEPETLEMEK:

SERMAYEYİ KEDİYE YÜKLEMEK:

SERSERİ PARA: Merkez Bankası tarafından sterilize edilmeyen likidite fazlası. Bu fazla likidite; para ve sermaye piyasalarında azami kazanç sağlamak için hareket ederek kısa süreli fiyat balonları oluşturur ve bunları söndürerek dolaşıp durur. Ne zaman nereye gireceği veya çıkacağı bilinmediği için serseri para olarak adlandırılır.

SOSYETE PAZARI: 

SOYUP SOĞANA ÇEVİRMEK:

SIFIRCI HOCA:

SİFTAH:

SİFTAH ATMAK: İşyeri sahibi siftah yaptıktan sonra, siftah parasını ikinci bir satış yapana kadar eline almaz, cebine veya kasasına koymaz. Aksi durumda siftahın uğurlu olmayacağı, bereketi azaltacağı düşünülür. Siftah parası müşteri tarafından yere atılır. “Siftah atma” sözü de bununla ilgilidir.

SİFTAHI SENDEN BEREKETİ ALLAH'TAN:

SİPALİ:

SİYAH KUĞU:

SONSUZ VADE:

SÖMÜRGE VALİSİ:

SU AKARKEN BARDAĞINI DOLDURMAK GEREK:

SUS PAYI:

 

 

 

 

(Ş)

ŞAHİN:

 

(T)

TAKLA GÜVERCİNCİLİĞİ: Kredi kartlarına takla attırmak, borç ötelemek. 

TAMAMEN DUYGUSAL:

TAPON MAL:

TAŞİMASU: Geçici finansal çözüm.

TAVUK OYUNU:  Bir çatışma modelidir . Oyunun ilkesi, ideal sonucun bir oyuncunun pes etmesi (ikisi de pes etmezse en kötü sonucu önlemek için) olsa da, bireylerin gururdan dolayı bundan kaçınmaya çalışması ve "tavuk" gibi görünmek istememesidir. Her oyuncu, pes etmenin utancı riskini artırmak için diğerini kızdırır. Ancak, bir oyuncu pes ettiğinde, çatışma önlenir ve oyun esasen sona erer.

"Tavuk" ismi, iki sürücünün çarpışma rotasında birbirlerine doğru sürdüğü bir oyundan gelmektedir: biri direksiyonu kırmalıdır, aksi takdirde ikisi de çarpışmada ölebilir, ancak bir sürücü direksiyonu kırar ve diğeri kırmazsa, direksiyonu kırana " tavuk " denir, bu da korkak anlamına gelir; bu terminoloji en çok siyaset bilimi ve ekonomide yaygındır . "

TAYYİP’İ ÜZMEYEN İSTATİSTİKLER KURUMU: TÜİK

TEHDİT-TACİZ-TECAVÜZ: Başka bölümlerdeki işlerini vaktinde bitirebilmek için sırasıyla uygulanacak yol.

TENEŞİR VADE: Kredi gruplarının risk durumlarına göre izlenme süresinin sık sık uzatılması. 2020 Pandemisinde uygulanmıştır. (Kaynak: Şenol Babuşcu)

TERSTE KALMAK: 

TEZGAH ÜSTÜ PİYASA:

TİKO PARA: Ev araba gibi satın alımlarda taksit veya kredi kullanılmadan tamamı peşin yapılan ödeme.

TOMBUL PARMAK:

TOLSTOY’UN BİSİKLETİ:

TRİNK:

TURİZM PATLAMASI:

TÜREDİ:

TÜREDİ ZENGİN:

TÜYO:

 

 (Ö)

ÖLÜ KEDİ SIÇRAMASI: 

 

(U)

UYDURMACA: 

UYAN DA BALIĞA GİDELİM:

 

(Ü)

ÜÇ KURUŞA BEŞ KÖFTE POLİTİKASI:

ÜÇ T İLKESİ: Tekme-Tokat-Tabut. Cumhurbaşkanı Erdoğan 13 Eylül 2018 TESK Genel Kurulunda dile getirdi. İlk yardımdaki 3T İlkesindem esinlenmiş olabilir)

ÜRÜN KÜÇÜLTME PRENSİBİ:

ÜÇ HARFLİLER: İndirim marketleri BİM, A101, ŞOK'a takılan lakap

 

(V)

VAKİT NAKİTTİR/NAKİT VAKİTTİR:

VARYEMEZ: Cimri.

VERESİYE SATAN/PEŞİN SATAN:

VERGİ YÜZSÜZÜ:

VIDIMIK: VDMK/Tansu Çiller bağlantısı

 

(Y)

YAMYAM:

YAĞMALAMAK

YAĞMA HASAN'IN BÖREĞİ:

YANDAŞ ŞİRKET:

YATAK KREDİSİ: İhracatçılara verilen 'Yatırım Taahhütlü Avans Kredisi'nin konuşma dilindeki kullanımı.

YATAY ZEKA:

YATİAD (YATAN İŞ ADAMLARI DERNEĞİ): Uzun vadeci, paradan para kazanan  yatırımcı) 

YEDİ KIZKARDEŞLER:

YEMESİ HARAM:

YEMESİ HELAL:

YENİ MODA:

YES-MAN:

YIRTMAK:

YUKARIYA TEKMELEMEK:

 

(Z)

ZARARIN NERESİNDEN DÖNERSEN KARDIR:

ZAYIF HALKA:

ZENGİN BAĞIRIR, SERVET FISILDAR: 

ZENNE: Ayakkabıcılıkta kadın ayakkabısı

ZİMEM DEFTERİ:

ZÜĞÜRT TESELLİSİ:

ZOMBİ ŞİRKET: Faaliyetlerini sürdürmek için düşük faizli kredi kullanmak ve veya dışarıdan kendisine sermaye transferi yapılması gerrken şirket. 

ZULA:

ZULAYI PATLATMAK: