- A -
AKD: Aracı kurum dağılımı. Borsada günlük işlem hacmi veya özel olarak bir hissedeki işlemlerin, aracı kurumlar arasındaki dağılımına ilişkin veriler.
ATH: 'All Time High' yani tüm zamanların en yüksek fiyatı anlamındaki kısaltma.
Ayı: Genel olarak borsa endeksinin düşüş eğilimi göstereceğini inanan yatırımcılar.
Ayı tuzağı:
Akbaba: Ucuz mal toplamak için sabırla bekleyen yatırımcılar. Ayı piyasası ile birlikte ortaya çıkıp, akbabalar gibi leş yerler yani çok düşen hisseleri satın alır, yükselince satıp ciddi kazanç elde ederler .
Atmaca: Sürekli atıp tutan yatırımcılar. Kesin ve net olmayan bilgilerle önüne gelene tavsiyede bulunurlar. 'At-maca' şeklindeki söylemin, atmaca adlı avcı kuşun adını animsatmasi sebebiyle kullanılmaktadır. Ayrıca büyük spekülatörler bir söylenti yaymak istediklerinde atmaca karakterli yatırımcıları kullandığı için de avlanmaya yardımcı kuş anlamındaki atmacaya atıfla böyle adlandırılmışlardır.
Ayşe Abla: Satışa geçtiği zaman tamamını, hızla satan yatırımcılar. Büyük portföy sahipleri ve fonların bu şekilde davrandığı düşünüldüğü için, insan ilişkilerindeki yaş büyüklük-küçuklüğünü belirleyen abla sözcüğünün kullanıldığı düşünülmektedir.
B -
Borsa Kralı: 1990'lı yıllarda İMKB'de faaliyet gösteren spekülatörlerden Nasrullah Ayan'a takılan lakap.
Batakhane: İngilizce'de aşırı spekülatif ve manipülatif, kısa vadeli alım-satımların yoğunlaştığı borsalara 'casino' yani 'kumarhane' denilmektedir. Türkçe argoda ise gidenlerin içki, kadın ve kumar yoluyla dolandırıldığı yerler için 'batakhane' sözcüğü kullanılmaktadır. Bireysel yatırımcıların manipülasyon ve spekülasyonlar yoluyla zarara uğratılması sebebiyle BİST için de 'batakhane' sözcüğü zaman zaman kullanılmaktadır.
Burası borsa kim kime korsa:
Borsacının tövbesi ilk yükselişi görene kadardır:
Bebek hisse:
Buldozer Formasyonu:
Büyük Balık: BoFA
Büyük parayı takip et!:
Boğa: Genel olarak borsa endeksinin yükseliş eğilimi göstereceğine inanan yatırımcılar.
Baykuş: Sürekli bilgisayar başında oturup seans takip eden, bilimsel verilere çok önem veren, hafta sonları da seans olmasını sürekli talep eden, 'Bu seansta olmadı, diğerinde olacaktir' diye düşünen ancak harekete çok az geçebilen yatırımcılar. Baykuşlarin bir dala tüneyip sürekli düşünerek ortamı izlemesi ve pek hareket etmemesinden esinlenildiği düşünülmektedir.
Balina: Piyasada büyük sermaye ile işlem yapan yatırımcıları veya kurumları tanımlamak için kullanılır. Kimler balinadır? Yatırım fonları, portföy yönetim şirketleri, emeklilik fonları, holdingler, yüksek sermayeli bireysel yatırımcılardir. Bu aktörler, tek bir işlemle bile fiyatlarda ciddi değişim yaratabilecek hacimde işlem yapabilir.
- C -
Casino İstinye: BİST
- Ç -
Çıtır yapmak: Trade yaparak, günlük harcamalarını karşılayacak kadar borsa kazancı sağlamak.
Çakal: Çoğunlukla 'manipülatör' anlamında kullanılır. Ancak zaman zaman çok fazla parası olmayan, çekirdekten yetişme borsacıları tanımlamak için de kullanılmıştır. Bu tip borsacılar, çakal sürüleri gibi birkaç kişi birleşerek hareket edebilirler. Ustalık ve ayak oyunlarina hakimiyet anlamında 'Borsa işinin çakalıyım' söylemi de kullanılmaktadır.
Çantacı:
- D -
Deli Pedro: Petrokent hisse senedi.
Devre kesici: Devre kesici, borsalarda ve finansal piyasalarda kullanılan bir mekanizmadır ve fiyatlardaki ani ve aşırı dalgalanmaları önlemek amacıyla devreye girer. Devre kesicinin amacı, piyasanın düzenli ve adil bir şekilde işlemesini sağlamak, panik satışlarını önlemek ve yatırımcıların daha sağlıklı kararlar alabilmesi için zaman kazandırmaktır. Borsa İstanbul’daki en büyük 100 şirketin yer aldığı BIST100 endeksinin ilk etapta yüzde 5 ve daha fazla düşmesi halinde devre kesici uygulanır. İkinci eşikte ise yüzde 7 veya daha fazla kayıp halinde yeniden devreye girer.
Dük olmak: Düşeni kırmak. Teknik analiz grafiğinde bir hissenin düşüş eğiliminin biterek fiyatının yataylaşması veya yükselişe geçtiği yer. Bir soyluluk ve zenginlik unvanı olan 'Dük'lüğü ve maddi gücüyle bu statüye geçmiş olmayı çağrıştırmaktadır.
Düşen bıçak tutulmaz: Fiyatların sürekli düştüğü ve tabanın nerede oluşacağının belli olmadığı ortamda yapılan hisse senedi alımlarından ciddi zararlar görülebileceğine dair bir borsa deyimi.
Dr. Kıyamet: Krizleri önceden tahmin eden Marc Faber adlı uluslar arası yatırımcının lakabı. Faber, Ekim-1987 çöküşünden önce müşterilerine borsadan çıkmaları konusunda tavsiyelerde bulunması ve 2008 mali krizinden önce 2005-06 yıllarında yaklaşan bir konut fiyatları çöküşü hakkında kapsamlı yazılar yazmasıyla tanınır.
Domuz: Ne bulursa, sürekli alım satım yapan yatırımcılar. Domuzların neyi bulursa mideye indirmesinden esinlenildiği düşünülmektedir. Seans içinde sürekli açığa oynayan yatırımcılar için de kullanılmaktadır.
Dip yemek:
Dibe kadar vermek:
Dot-com Balonu: Dotcom balonu, 1995'ten 2000'e internet tabanlı işletmelerde yapılan spekülasyonlar nedeniyle oluşan bir borsa balonudur. Bu balona sebep olan internet şirketleri, çoğunlukla internet adreslerinde ".com" (nokta-com) alan adı bulunan şirketlerdi ve bu nedenle 'Dot-com Balonu' denildi.
- E -
Endeksin devre kesmesi:
Eşek: Beklenen hızda yükselmemekte direnen, sabit kalan veya gıdim gidim yükselen hisse senedi.
- F -
Fil: Borsanın büyük spekülatörlerine bir dönem verilen isimdir. Filin çok fazla yemek yemesine rağmen tatminsiz olması; büyük, güçlü ve çekinilen bir hayvan olmasından esinlenildiği düşünülmektedir. Filin dışkısınin da büyük olması benzetmenin nedenlerindendir. Çünkü bu tip yatırımcıların ani hareketlerinden çok sayıda başka yatırımcı etkilenir. Bu sebeple bilinçli yatırımcılar fillerin olduğu hisselere girmeye çekinirler. Fil tanımına büyük spekülatörlerin yanı sıra bankalar, varlıklı aracı kurumlar, büyük fonlar da girmektedir.
- H -
Hüstad: Sosyal medyada verdikleri tavsiyelerin tutarsızlığı ve yaptıkları tahminlerin isabetsizliği zamanla ortaya çıkarak yatırımcıları zarara uğratan ancak kamuoyunda halen görüş belirtmeye devam eden sözde borsa yatırımı uzmanlarına bireysel yatırımcıların taktığı küçümseyici unvan. 'Üstad' sözcüğünün borsa argosuyla bozulmuş halidir.
Hisselere aşık olmayın / evlat gibi
sahiplenmeyin:
Hisse basmak: Sadece tek bir hisseye kısa vadeli yatırım yaparak büyük miktarda para kazanmaya çalışmak.
Hissenin yavrulaması: Bir hissenin portföydeki tutarı aynı kalırken, bedelsiz sermaye artırımı yoluyla bölünerek adedinin artması.
Hisse senetleri merdivenle çıkar, asansörle iner:
Hisseni oyle bir fiyata sat ki; sen de kazan, senden alan da kazansın:
Hektaşi: Borsada fanatik bir şekilde HEKTS hisse senedine yatırım yapanlar.
Herif (Dude): 2016 yılından bu yana BİST'te zaman zaman ortaya çıkan, algoritmaların desteği ile yüklü alım-satımlar yaparak endeksi domine eden ve kim olduğu esrarını koruyan kişi, fon veya kuruma borsa profesyonellerinin taktığı isim. 'Herif'in bir hedge fon olduğu düşünülmektedir.
HODL : “Hold” kelimesinin yanlış yazımından türetilen, kısa vadeli piyasa dalgalanmalarına tepki vermek yerine, yatırımlarını uzun vadede elde tutma stratejisini ifade eder. Bir başka açıklama ise şöyledir: Hold on for dear life (biricik canın pahasına tutun)" şeklinde biliniyor ve fiyat oynaklığı ne kadar yüksek olursa olsun, hisse senedini hiçbir koşulda satma niyetinin olmadığına işaret ediyor.
Hindi: Kendini çok beğenen, girdiği ortamlarda, toplantılarda, sosyal medyada çok konuşan ama karışık mesajlar verdiği için kimsenin anlamadığı yatırımcılar. Hindilerin tüylerini kabartarak gezmesinden, kendine has ve kulağa pek hoş gelmeyen bir ses çıkarmasından esinlenildiği düşünülmektedir.
Hacı Baba: Ortak davrandıği yatırımcılara küçük kazançlar verirken, bunun çok daha fazlasını kendine ayıran yatırımcı tipi. Şüphe uyandirmayacak ve sorgulanamayacaği biçimde, daha çok inanca dayalı olarak, işlerini sağlama alıp oyunlarını tasarlamalari ile bilinirler. İnanca ve sorgulamamaya dayalı yani dini kurallara benzer kurallarla çalıştıkları için Hacı Baba olarak adlandırılmışlardir.
Hava oyunu: Spekülatif ve manipülatif işlem.
- I -
Işık Öfke: Konuşurken zaman zaman öfke nöbetlerine giren borsa analisti Işık ÖKTE'ye, soyadından yola çıkarak (bir harf değişikliği ile ÖFKE) takılan lakap.
- J -
Jaws: Spekülatörün senet satarken çalıştırdığı kademeye (hareketi görüp) atlayan yatırımcı.
- K -
Kara Cuma:
Karanlık oda:
Keriz silkeleme:
Keriz trade'i: Portföyün % 50'sinin faiz, % 50'sinin Borsada olması durumu. Faiz kazancı ile düşen veya uygun hisseler alınır.
Kocaoğlan: Tüpraş, İSO'nun her yıl yayınladığı 'Türkiye'nin İlk 500 Büyük Şirketi' raporunda ciro büyüklüģüne göre çoğunlukla birinci sırada yer almaktadır. Büyüklüğü sebebiyle, BİST'te hisseleri işlem gören Tüpraş'a yatırımcılar tarafından bu lakap takılmıştır. Kocaoğlan, halk argosunda 'ayı' anlamına da gelmektedir.
Kol kesmek:
Kozalaklar: Aynı gruba ait Koza Altın, Koza Anadolu ve İpek Enerji şirketlerini tanımlamak için yatırımcılar tarafındam üretilen argo sözcük.
 |
| Kanguru kuyruğu formasyonu |
Kanguru kuyruğu:
Kar cebe yakışır:
Keriz silkelemek:
Kucak formasyonu: Bir hissenin fiyatının sık sık düşmesi, arada bir yükselmesiyle oluşan 'mizahi' durum. Aslında teknik analizde böyle bir formasyon yoktur. Ancak yatırımcılar bu hisseler yüzünden zarar ettiklerinde cinsel çağrışımlı 'kucağa oturmak/ oturtmak' deyimine atıfla böyle bir formasyon uydurmuşlardır.
Korkuda al, coşkuda sat!:
Kör havuz:
Keklik: Tamamen teknik analize dayalı olarak hisse senedi alım satımı yapan yatırımcılar. Sürekli grafik peşindeyken piyasanın genel durumu veya trendi takip etmedikleri için büyük spekülatörlere yem oldukları ve 'teknik-keklik' ses uyumu sebebiyle bu şekilde adlandırıldikları düşünülmektedir.
Kuş: Bir hisse senedini bilmeden, incelemeden alan ve zarar eden yatırımcı.
Kurt: Hatırı sayılır maddi gücüyle küçük yatırımcıları oyuna getirip ellerindeki parayı alan yatırımcılar. Kurdun kuzuyu yutması metaforundan esinlenildiği düşünülmektedir.
Koyun (Kuzu): Hisseler ve borsa konusunda tam anlamıyla bilinçsiz küçük yatırımcı. Genelde en yüksek fiyattan alıp en düşük fiyattan satan, psikolojisine hakim olamayan yatırımcılardır.
Kırkayak: Her yerde ve ortamda uzantıları ve ilişkileri bulunan, güçlü bir finansal durumu sahip profesyonel borsa yatırımcılarıdir. Bir ayaklarını gösterirken bir başka ayakları ile vurup yatırımcıları zarara uğratabilirler. Bu halleriyle neyi, ne için yaptıklarını anlamak mümkün değildir ve uzak durulmayı hak ederler. Filler gibi spekülatör sınıfında değerlendirilebilirler ancak onlar gibi kurumsal bir yapıları yoktur, bireyseldirler.
 |
| Bir aracı kurumun müşterisine ilettiği 'lambalama yapmayın' uyarısı |
- L -
Lambalama (Yanıltıcı seri emir vermek) : Borsada “lambalama”, manipülasyon amaçlı yapılan yanıltıcı emir girişlerini ifade eden bir terimdir. Lambalama, genellikle küçük yatırımcıların algısını yanıltarak belirli bir hisse senedinin fiyatını kısa vadeli olarak etkilemek için kullanılır. Lambalama kavramının bu işlem gerçekleştirilirken; ilgili hissede bilgisayar ekranındaki fiyatın kıpır kıpır, hızlı şekilde ve kırmızı-yeşil yanıp sönerek hareket etmesinden kaynaklandığı düşünülmektedir.
- M -
Mal: Hisse senedi veya benzeri menkul kıymetler.
Mal yatayda alınır, coşkuda verilir:
Makine: Algoritmik işlemler yapan bilgisayar programı.
Mayıs ayında sat, git:
Muhteşem Yedili:
- O -
Omaha Kahini: Warren Bufett'ın lakabı.
Ota, boka bulaşma!: Gıda ve gübre üretimi şirketleri hisselerinden uzak durulmasını tavsiye eden argo nitelikli borsa deyimi.
OP yememiş yer: Oyuncu" (büyük yatırımcı veya manipülatör) kısaltması olarak, oyuncunun henüz kar almadığı veya dokunmadığı temiz bir fiyat seviyesi anlamına geliyor. Maliyetli ve temiz tahta için uygun giriş noktası ima ediyor.
- Ö -
Ölü kedi sıçraması:
- P -
Pala: Yatırımcıların BİST'te genel fiyat hareketlerini zaman zaman artış veya azalış şeklinde yönlendirdiğine inandığı, ancak tam olarak kim, kimler veya hangi kurum olduğu tespit edilemeyen, karşı konulamaz gizli piyasa yapıcı güce verdiği argo isim. Pala, geçmişte Türk atlılarının savaşta kullandığı hafif kıvrık ve oldukça etkili bir kılıç türüdür. Erkekliğin sembolü olan bir bıyık uzatma biçimine ise 'palabıyık' denilmektedir. Kurtlar Vadisi adlı kült tv dizisinde derin devletin vurucu unsuru olduğunu söyleyen karakterin lakabı da 'pala'dır. Çoğunlukla gizli ancak gücün en etkili şekilde kullanımı ve sergilenmesi ile ilgili bu üç söylemin, toplumsal bilinçaltı yoluyla, BİST'teki açıklanması zor ve direnilmesi imkanı olmayan fiyat hareketlerinin tanımlanmasına 'Pala' sözcüğü ile yansıdığı düşünülmektedir. Sosyal medyada 'Pala dayı', 'Pala efendi' şeklinde kullanımları da vardır.
Paraşütsüz düşüş:
Para Yapmak: Borsada para kazanmak
Piyasanın sopasını yemek: Çoğunlukla siyasetçilerin ve diğer karar vericilerin aldığı irrasyonel kararlara karşı finans piyasaları ve borsanın sert bir tepki göstermesidir. Kamu borçlanma ve tahvil faizlerinde yükseliş, borsa endekslerinde şok düşüşler şeklinde ortaya çıkan bu durumu takiben, siyasetçi veya karar vericiler geri adım atmak zorunda kalır.
Piyasa sizin ödeme gücünüzden daha uzun süre irrasyonel kalabilir:
Piyasa 'endişe duvarı'na tırmanıyor:
Polen Nihat: Nihat Özçelik
Pozisyonunu çok konuşan MASKARA olur, az konuşan KRAL:
- R -
Ralli:
- S -
Spek atmak: Bir hisse senedinde spekülatörlerin hareketi sonucunda genellikle yukarı yönlü gerçekleşen fiyat oluşumu.
SASA'sı olanın tasası olmaz: SASA hisse senedi fiyatının olağanüstü yüksek fiyatlandığı 2021 ve 2022 yıllarında bazı küçük yatırımcılar, spekülatör ve manipülatörlerin uydurduğu ve dilden dile dolaşan slogan.
SASA mı Kasa mı?:
Sahipli hisse / tahta: Bir hissenin çoğunluğunun belli bir kişi/kişiler, grup/gruplar veya fon/fonların elinde toplanmış olması.
Sasani: Borsada fanatik bir şekilde SASA hisse senedine yatırım yapanlar.
Satmadıysan zararda değilsin:
Siyah Kuğu:
Söylentiyi satın alın, haberi satın:
- Ş -
Şelale düşüşü / Şelale olmak:
Şemsiye formasyonu: Borsa yatırımcılarının öngörülemez fiyat hareketleri ile zarar ettiklerinde, teknik analizdeki formasyonlara atıfla uydurdukları argo deyim. Bu deyim, 'Yanlışlıkla şemsiye üzerine oturulup, şemsiyenin popo içerisinde açılması ve oradan çıkarılamaması' durumuna atıfla şemsiye formasyonu olarak adlandırılmıştır.
- T -
 |
| Yıl 1991. İMKB'deki Tahtacı brokerlar. |
Testere piyasası: Bazen aylarca devam edebilen, 'ayı' veya 'boğa'ların hakim olamadığı, düşük işlem hacmi eşliğinde endeksin dar bir aralıkta düşüp yükseldiği, hisse senetlerinin belirli fiyatlar arasında yönsüz bir şekilde hareket ettiği süreci ifade etmek için kullanılmaktadır. Söz konusu süreçte çizilen endeks grafiği yıpratıcı bir testere ucuna benzetildiği için bu isim verilmiştir. Testere piyasasında yatırımcılar uzun vadeli yatırıma değil, kısa vadeli trade etmeye yönelik bir eğilim göstermektedirler. Bu da testere piyasasından kurtulmayı iyice zorlaştırmaktadır.
Tavana kitlemek:
Tek hisseden oluşan portföyle ya rezil olursun ya da vezir.
Tepesine vermek:
Tüyo:
Tilki: Kurnazlık yaparak para kazanacağına ve başkalarını para kazandıracağına inandıran yatırımcılar. Aracı kurum çalışanlarından çıktığı kadar: dost meclisi, işyeri, akraba vb. çevrede tüyo benzeri bilgilere ve insider trading ilişkilerine sahip olduğu hissi vererek müşteri veya yatırımcı toparlamaya çalışan kişilerden de çıkabilir.
Terani: Tera Menkul Değerler adlı aracı kurumun toplayarak fiyatını yükselttiği hisselere, sorgulamdan, kayıtsız-şartsız yatırım yapan yatırımcılar. Aynı zamanda 'terane' sözcüğünü de çağrıştırmaktadır.
- V -
Vampir: Spekülatörlere yakın olup, ondan habersiz hisse senedi alıp satan ve kazanç elde eden kişi.
- Y -
YTD: Yatırım tavsiyesi değildir.
Yavrulamak:
- Z -
Zenci formasyonu: Bir hisse senedinin fiyatının ani ve hızlı bir şekilde yükselerek, peşi sıra aynı hızla düştüğü 'mizahi' durum. Aslında teknik analiz teorisinde bu şekilde adlandırılmış bir formasyon yoktur. Ancak yatırımcılar siyahi porno film oyuncularına atıfla böylesi fiyat hareketlerine şakayla karışık müstehcen bir benzetme yapmışlardır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder