BİR 'DENİZ ÜLKE'SİNDE VE POE'NUN ANNABEL LEE ŞİİRİNİ ANIMSAMAK

Cahit UYANIK 

Ünlü bir uluslararası ilişkiler prof'u var.

Deniz Ülke Arıboğan.

Neden isimlerinden biri Ülke?

ABD'li korku ve gerilim yazarı Edgar Allan Poe'yla ilgiliymiş desem...?


Poe'nun ünlü bir şiiri var, adı: Annabel Lee.

Çok güzel bir aşkı anlatır ve ölümü de aynı zamanda...

Bu şiirdeki "Bir deniz ülkesinde" dizesi...

Bizim diplomasi prof'umuza isim ve isimler olarak verilir,

Annabel Lee şiirini çok seven anne-babasınca...


Sanırım 60'lı yıllarda basılmış bir 

Edebiyat ders kitabında okumuştum bu şiiri ilk kez...

Ortaokul yıllarındaydım.

Lisede neler öğretiyorlarmış merakıyla...

(Faruk Nafiz Çamlıbel'in Han Duvarları şiiri de vardı kitapta)

Nereden geçmiştir elime Allah bilir?

Sonra kaybettim o kitabı...

Şiiri de unutmuşum.

Netflix'te Usher Evinin Çöküşü dizisini izleyince... 

Poe'nun bir hikayesinden esinlenildiğini öğrendim dizinin...

Derken derken araştırırken,

Annabel Lee ve Deniz Ülke Arıboğan ayrıntısına ulaştım.


Araştırmalar göstermiş ki Poe, bu enfes şiiri henüz 26 yaşında veremden ölen karısı Virginia Clemm için yazmış.

Virginia 1847'de, Poe ise 1849'da ölmüş

Poe'nun ölümünden hemen önce yazdığı son şiirmiş Annabel Lee...

Belki bir yaşam hesaplaşmasıdır bu şiir Poe için, bilinmez; elinden gelen en iyi şeyi yaparak, yazı, şiir yazarak...

Çünkü serkeş bir yaşamı vardır Poe'nun...

Göçüp gitmeden;

Gün yüzü göremeyen

Sevgilisi Virginia için güzel bir hediye bırakmak istemiştir belki bu dünyaya...


Neyse ne,

Bir korku ve gerilim yazarının bu kadar güzel şiir yazabilmesine hayret ederek...

Michael Connely'nin ödüllü romanı 'Şair' isimli polisiyenin de...

Poe'nun şiirlerini kendine yol belleyip

Seri cinayetler işleyen bir katilin peşinde geçtiğini anımsayarak...

Annabel Lee'yi, Türkçe'nin en iyi ozanlarından Melih Cevdet Anday'ın ölümsüz çevirisiyle burada paylaşayım ben de...


"Annabel Lee  


Seneler, seneler evveldi;

Bir deniz ülkesinde

Yaşayan bir kız vardı, bileceksiniz

İsmi Annabel Lee;

Hiçbir şey düşünmezdi sevilmekten

Sevmekden başka beni.


O çocuk ben çocuk, memleketimiz

O deniz ülkesiydi,

Sevdalı değil karasevdalıydık

Ben ve Annabel Lee;

Göklerde uçan melekler bile

Kıskanırdı bizi.


Bir gün işte bu yüzden göze geldi,

O deniz ülkesinde,

Üşüdü rüzgarından bir bulutun

Güzelim Annabel Lee;

Götürdüler el üstünde

Koyup gittiler beni,

Mezarı ordadır şimdi,

O deniz ülkesinde.


Biz daha bahtiyardık meleklerden

Onlar kıskandı bizi,-

Evet!- bu yüzden (şahidimdir herkes

Ve o deniz ülkesi)

Bir gece bulutun rüzgarından

Üşüdü gitti Annabel Lee.


Sevdadan yana, kim olursa olsun,

Yaşça başca ileri

Geçemezlerdi bizi;

Ne yedi kat gökdeki melekler,

Ne deniz dibi cinleri,

Hiçbiri ayıramaz beni senden

Güzelim Annabel Lee.


Ay gelip ışır hayalin erişir

Güzelim Annabel Lee;

Bu yıldızlar gözlerin gibi parlar

Güzelim Annabel Lee;

Orda gecelerim, uzanır beklerim

Sevgilim, sevgilim, hayatım, gelinim

O azgın sahildeki,

Yattığın yerde seni.


Edgar Allan Poe 

Çeviri: Melih Cevdet Anday

(Bu yazı 14 Ekim 2023 tarihinde Facebook sayfamda yayınlanmıştır.)

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder