Cahit UYANIK
Türkiye, yaz aylarının boğucu sıcağında gayet teknik konuları tartışmaya devam ediyor. Ekonomide artık her ayın 3'ü büyük teorik tartışmaların çıkmaya aday olduğu bir gün. Fiyat endekslerinin birbirini nasıl etkilediği, enflasyonda kamu ve özel sektör paylarının önemi, endeksin yapısının değiştirilip değiştirilmemesi gibi çok teknik konular kamuoyu önünde tartışılıyor.
Bu tartışmanın daha dumanı üzerinde tüterken cari açık, dış denge, dış dengenin iç dengeye olası etkileri gibi çok ağır teorik problemler gazete sayfalarında boy boy yer alıyor. Geçenlerde eski bürokrat bir köşe yazarı bu konuları hap haline getirilmiş şekilde okuyucusuna sundu bile...
Toplum 1980'lerin başında döviz kuru, ihracat, dış piyasa, gümrük serbestisi gibi konuları öğrenmişti. Analar, kızlarını ihracatçı damatlara vermek istiyordu. 1990'ların başında ise topluma çok ciddi bir finans bilgisi yüklemesi yapıldı. Repo yapan kapıcılar, forward fiyat, borsa endeksinin yapısı, rüçhan haklarının hisse değerleri üzerinde etkisi gibi yüzlerce kavram günlük yaşamımıza girdi. Anaların tercihi, bu defa bankacı damatlardan yana oldu.
Bu süreçte anlaşılan, 2000'ler ise reel ekonominin yapısının nasıl izlenebileceği yönünde toplumda çok ciddi bir uyanışın başladığı yıllar olarak tarihe geçecek. TÜSİAD Başkanı Erkut Yücaoğlu, bir demecinde birçok üretici, toptancı ve perakendecinin fiyatlarını önüne hesap makinesi çekerek belirlediğini anlatıyordu. Yani bir tür bakkal hesabıyla maliyet hesabı... Elbette bu hesabın üzerine konulan kar da hesap makinesinden çıkacak ve bakkal hesabı olacak.
Toplumda endeks izleme, okuma, değerlendirme, yapısı hakkında bilgi sahibi olma, işletme içi nakit akış tablosu ve stok yönetiminin genel kar oranlarına etkisi gibi konuların uzun uzadıya tartışılmaya başlanması gerekiyor. Aksi taktirde önüne hesap makinesi çekerek maliyet ve kar oranını belirlemeye çabalayan işletmeler birer ikişer batacak.
Devletin 2001 yılından itibaren enflasyondaki etkisi, finans gücünün artmasıyla birlikte otomatikman azalacak. Bu süreçte anaların artık 'işletmeci', 'istatistikçi', 'iktisatçı' ve elbette 'ekonomi gazetecisi' damatlara rağbet göstereceğini söylemek için kahin olmaya gerek kalmayacak.
(Bu yazı Finansal Forum gazetesindeki Başkentten Yansımalar köşesinde 07 Ağustos 2000 tarihinde yayınlanmıştır.)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder