Cahit UYANIK
Cinayet ve polisiye tarzdaki
İnferis'i okuyorum.
İlk izlenimim şöyle:
Katıksız ve harfi harfine...
'Mevzuata uygun' bir cinayet ve polisiye romanı bu...
(Bu yazı 06 Ocak 2022 tarihinde Twitter ve Facebook sayfamda yayınlanmıştır.)
- EFSANE EŞKİYA 'ÇAKIRCALI EFE'Yİ KİM ÖLDÜRDÜ?
- YAŞAR KEMAL, 45 YIL SONRA BU SIRRI ÇÖZÜP YAYINLAMIŞ...
- 'ÇAKIRCALI' İLE 'CHE GUEVARA'NIN KADER BENZERLİĞİ...
Cahit UYANIK
Yaşar Kemal usta bir yazar olmadan önce de..
Usta olduğunu gösterdiği romanlarını
Birer birer yayınladıktan sonra da...
Çok iyi bir gazeteci ve röportajcıydı.
Yaşar Kemal, çok gençken, daha Osmaniye-Kadirli'de yaşarken...
Eşkiyalık meselesine ilgi duyar...
İzmir dağlarının ünlü eşkiyası Çakırcalı Mehmet Efe de..
Bilgi toplamaya başladığı isimler arasındadır.
Oysa 1872 yılında doğan Çakırcalı, Yaşar Kemal doğmadan 15 yıl önce 1911'de öldürülmüştü.
HABERİN MANŞET CÜMLESİNİ SONA YAZABİLMEK VEYA ŞEYDA APAYDIN'DAN 'GECE SÜTÜ'
Cahit UYANIK
"Güneşin solgun ışıkları yavaş yavaş yayılıyor şehre. Penceremden bakıyorum. Daha uyanamamış sokak. Eylül... Hüznün, yalnızlığın, bir elbise gibi giyildiği mevsimin kapısı... Yapraklar dökülüyor, ağaçlar, sokaklar keder yükleniyor. Camı açıp serin havayı içime çekiyorum. Gecenin buğusu uçuyor üzerimden. Akarsu gibi hücum eden serinlik, iyice uyandırıyor beni, evimi. Gitmeliyim artık. Biletim, çantalarım hazır. Çayımı demleyip çiçeklerimi suluyorum. Dönüşüm geç olursa, Perihan ilgilenir."
Bu tadımlık tümceler Şeyda Apaydın'ın ilk kitabı 'Gece Sütü'nün giriş öyküsü 'Damla Sakızı'ndan... Gelip -istese de- dönemeyenlerin öyküsü bu. Büyükşehirlerde artık çoğumuz aşinayız buna...
Ne yaşadığımız şehirlere ait olabiliyoruz ne de yıllar yıllar önce doğup büyüdüğümüz topraklara... Arafta kalıyoruz çoğunlukla... Bu bölünmeyi çok keskin bir örnekle ancak pamuk gibi yumuşak, zaman zaman gülümseten bir üslupla anlatıyor 'Damla Sakızı'... Dolmuşlarda şoför mahalinin hemen sağındaki oturma yerine 'manita koltuğu' denildiğini unutmuştum söz gelimi... Anımsatınca bu öykü; epey gülümsetti beni...
 |
| Jack London (1876-1916) |
'UÇURUM İNSANLARI' İLE 40 YIL SONRA YENİDEN TANIŞMAK...
Cahit UYANIK
Bugün...
En sevdiğim yazarlardan
Jack London'ın 106. ölüm yıldönümüymüş
Jack London'la sanırım
Ortaokul yıllarımda tanışmıştım.
O günlerde 3 romanı okumayanı adam yerine koymuyorlardı bizim cenahta:
1) Maksim Gorki-Ana
2) Uçurum İnsanları-Jack London (veya Demir Ökçe-Jack London)
3) İnce Memed-Yaşar Kemal
Geçmişinde muhabirlik de bulunan Amerikalı Jack London...
Vefatından 14 yıl önce, daha 26 yaşındayken...
1902 yılında İngiltere'ye gidip,
işçi sınıfının yoğun şekilde yaşadığı ve lümpenleşmemek yani uçuruma yuvarlanmamak için çırpındığı
Doğu Londra'da tebdil-i kıyafet dolaşıyordu 'Uçurum İnsanları' kitabında...
Soru şuydu: Bu emekçiler, bu uçurumun kıyısına ne olmuştu da gelmişlerdi?
Onlardan biri gibi davranarak soruya cevap arıyordu London...
İzlenimlerini kaleme alıyordu sonra...
SEVGİ NE DEMEKTİ? SEVGİ EMEK DEMEKTİ.
Cahit UYANIK
"Al Yazmalım Selvi Boylum"...
Ünlü Kırgız yazar Cengiz Aytmatov'un ölümsüz uzun hikayesini okuma fırsatı buldum
Bizde küçük bir isim değişikliği ile "Selvi Boylum Al Yazmalım" adıyla filme çekilmişti ve çok sevilmişti.
Herşeyden önce şunu söyleyeyim; Tiyenşan Dağları eteklerinde, Issık Göl kıyısında gelişen hikayeye Aytmatov tarafından "Al Yazmalım Selvi Boylum" diye isim verilmesinin bir anlamı var
Bir akışla ilgili çünkü...
Ama biz bunun sırasını değiştirmişiz.
Size bir başka haberim daha var:
Hepimizin hafızalarına kazınan "Sevgi ne demekti? Sevgi, emek demekti" cümleleri
Uzun hikayenin hiçbir yerinde geçmiyor.
Filmin senaristi Ali Özgentürk tarafından eklenmiş senaryoya...
KOSİNSKİ'NİN 'BOYALI KUŞ' ROMANI VE MEVLANA'NIN TOPAL KUŞLAR HİKAYESİ
Cahit UYANIK
Hatırlıyorum da...
Jerzy Kosinski'nin
"Boyalı Kuş" romanını çocukken duymuştum
Araştırdım, 1968 yılındaki ilk baskısından sonra
Yıllarca baskı üstüne baskı yapmış 70'ler Türkiyesinde...
Bir türlü fırsat bulup okuyamamıştım sonradan...
Kısmet bu zamana imiş
Üstelik efsane çevirmen merhum Aydın Emeç'in Türkçesiyle...
İyi roman ilk sayfasından belli olur
Boyalı Kuş da yanıltmadı beni...
Bir kaç solukta okuyup bitirdim.
Sonra Kosinski'nin erken sonlanmış hayat hikayesini okudum
Kosinski'nin öz hayatı da filmlikmiş hani...
Polonya yılları, akademisyenlik, ABD, çelik endüstrisinin kraliçesiyle evlilik...
Boyalı Kuş'u yayınlayıp dünya çapında ünlenmesi...
Cahit UYANIK
Dün Yaşar Kemal'in ölüm yıl dönümüydü...
Allah rahmet eylesin, ışıklarda uyusun...
Onunla İnce Memed'in ilk cildi üzerinden...
Sanırım ortaokul-2 veya ortaokul-3'te tanışmıştım.
Adını yanlış anımsamıyorsam Halit öğretmendi, Türkçe öğretmeni...
İpek gibi yumuşacık bir sesi vardı öğretmenimin...
Sait Faik Abasıyanık'tı favori yazarı, çok iyi anımsarım...
Ona özenip Abasıyanık'ın 'Lüzumsuz Adam' adlı kitabını almıştım, harçlıklarımı biriktirince...
(Naylonla kaplanmış haliyle duruyor bu kitap bende hala)
Ödev olarak bir romanın özetini çıkarmayı vermişti Halit öğretmen.
O zaman ne bilgisayar, ne Google, ne de kitap özeti web siteleri var.
Helalinden okuyacaksın romanı..
Kitap özeti de çizgisiz dosya kağıdına dolmakalemle yazılacak; öyle yağma yok, kurşun kalem, tükenmez kalem kabul değildi...
Ödevin sonuna da kitap hakkındaki anlamlı düşünceler yazılacak. Yoksa puan kırılır...
Netflix..
'Geçmişle Dans'
(Orijinal ismi Stay Close: Yakın Dur... Ama romanı da dizisi de Geçmişle Dans olarak adlandırılmış nedense bizde...)
Son satıra kadar, en iyi sır saklayan romancı...
Harlan Coben'in
çok satan romanından uyarlama
6 saatlik dizinin son 30 saniyesinde bile saklanan bir sır kalabiliyormuş demek...
Gazap Üzümleri'ni çocukken izlemiştim
Sanırım John Ford'un yönettiği
Başrolünde Henry Fonda'nın oynadığı ünlü filmi parçalara bölüp göstermişlerdi
Siyah-beyaz ekranda...
Aklımda pek birşey kalmadı tabii
1929 Ekonomik Bunalımı sonrasında
Ekmek parası için döküntü bir kamyonetle
ABD'de oradan oraya taşınıp duran bir ailenin öyküsüydü...
Dan Brown'dayım yine
15 sene önce okuduğum
'Da Vinci Şifresi'ni tekrar okuyorum
Sanki hiç okumamış gibiyim ya...
Hafıza gerçekten gözü doymaz aç bir canavar
İsviçre bankalarının çalışma sırlarını
Öğrenip unutmazdım yoksa...
(Bu yazı 31 Aralık 2020 tarihinde Facebook sayfamda yayınlanmıştır.)
 |
| Kılıç Yarası Gibi - Ahmet Altan |
Üniversite yıllarında...
Ahmet Altan'ın 'Sudaki İz' romanını okumuştum
Allah Allah bu nasıl roman ya demiştim.
Bir daha da adamın romanlarına dönüp bakmamıştım
Daha sonra birçok roman yazdı adam
Gençtik bilmiyorduk belki de deyip
Bugünlerde yanılıp yazılıp 'Kılıç Yarası Gibi' ile devamı niteliğindeki
'İsyan Günlerinde Aşk'ı okudum
Belki farklı birşey yapmıştır umuduyla...
 |
| Çocukluğum - Maksim Gorki |
Maksim Gorki özyaşam öyküsünü, baş yapıtı olarak da nitelenen üç kitapta anlatmıştı:
Çocukluğum
Ekmeğimi Kazanırken
Benim Üniversitelerim
Peşkov olan soyadını bırakıp 'acı, elem' anlamına gelen Gorki'yi kullanan yazar, bu kitaplarında sahip olduğu müthiş gözlem ve bunu çok yaratıcı betimlemelerle anlatabilme becerisi ile insanı avucunun içine alıyor ve bırakmıyor.
(Tıklayınız) OKUDUĞUM KİTAPLAR / HARRY POTTER ZÜMRÜDÜANKA YOLDAŞLIĞI / J. K. ROWLING
Harry Potter'ın beşinci kitabı...
"Zümrüdüanka Yoldaşlığı"
Çocuk kitabı değil;
Kral çıplak deyip...
Birşey yapmalı diyenlerin;
Bildiğiniz, baskıcılığa direniş ve başkaldırışını
Anlatan
Siyasi bir roman...
Bak şu Bayan Rowling'e...
(Bu yazı 24 Kasım 2020 tarihinde Facebook sayfamda yayınlanmıştır.)
Cahit UYANIK
Türkçe'de ilk olarak "Babil'in Kervan Taciri" adıyla çevrilerek yayınlanan ve George S. Clason'ın kaleme aldığı kitap, ismi değiştirilerek bir süredir "Babil'in En Zengin Adamı" olarak okuyucularıyla buluşuyor.
Babil, günümüzden 4 bin yıl önce kurulmuş ve insanların refah içinde yaşadığı, şimdiki Irak sınırları içinde kalan bir şehir. Babil Kulesi veya Babil'in Asma Bahçelerini duymayan pek azdır.
"Babil'in En Zengin Adamı" kitabı, bundan 4 bin yıl önce de olsa insanların zengin olmalarının yolunun tasarruf edebilmekten geçtiğini anlatıyor. Daha doğrusu, bu öğüt Babil'in En Zengin Adamı tarafından, fakir kalmış çocukluk arkadaşlarına veriliyor. Arkad adlı bu zengin, kazançlarının yüzde 10'unu tasarruf etmeleri gerektiğini eski arkadaşlarına örneklerle anlatıyor. Yazar Clason, bu tavsiyeleri Babil'den çıkarılan kil tabletlerin okunması sonucu okuyucularına ulaştırıyor.
Atatürkümüzün tek hayat arkadaşı
Latife Hanımın yaşamını anlatan
İpek Çalışlar'ın araştırıp
(Kopyala-yapıştır değil, gerçek bir
araştırma)
kaleme aldığı 'Latife Hanım' adlı eseri
okuyorum
Uzun yıllar boyunca çeşitli kitaplar
biriktirilip
Kütüphane kütüphane gezilerek kaynak
toplandığı belli olan bu kitap;
Kaynakların yetmediği yerde gazetecilik
yöntemlerine başvurulan,
bilgisi ve ilgisi olan kişilerle yüz
yüze görüşmelerle desteklenmiş bir başyapıt bence.
(Tıklayınız) OKUDUĞUM KİTAPLAR / GAZİ MUSTAFA KEMAL ATATÜRK / İLBER ORTAYLI
Meslek hastalığı var tabii ki bizde; bu kitaptan ekonomi muhabiri gözüyle öğrendiğim bir şeyi de sizinle paylaşmak isterim
"Aganta Burina Burinata"...
Bir denizcilik terimi olan bu söz grubunda; "Aganta", 'tut, zaptet!' anlamına gelir; "burina ve burinata" sözü ise serenlerin üstündeki alt ve üst yelkenlerin adıdır.
Halikarnas Balıkçısi'nın bu ölümsüz romaniyla (Özellikle Bodrum'u sevenlerin mutlaka okumasi gerekir) yillar sonra yeniden müşerref olmak ne güzel... Bir kitabı iki veya daha fazla okusak da, hayattaki esas mesele değışmiyor...Yelkenleri sıkı tutalim... Aganta Burina Burinata...
(Bu yazı 10 Nisan 2020 tarihinde Facebook sayfamda yayınlanmıştır.)
Filmini izlediğim romanları...
okumaya devam
Bu seferki kurbanım Tolkien'in Hobbit'i...
Unutanlar için birkaç anımsatma...
Hobbit Bilbo Baggins
(Daha sonra tanışacağımız yüzük taşıyıcısı sevimli Frodo Baggins'in amcası)
13 cücenin yanına Büyücü Gandalf
Tarafından 'hırsız' olarak hizmet vermesi için iliştirilir
Burada kaba anlamda hırsızlık değil, "Hırsız sözcüğü, cüceleri zor durumlardan akıl ve becerisi ile kurtarabilmesi için' diye açıklama yapmak lazım.
Amaç Yalnız Dağ'daki şatoda
Kuşaklar önce cücelerin atalarını katledip
Yağmaladığı altınların üstünde pinekleyen
ejderha Smaug'u öldürüp krallığı yeniden kurmaktır.
Biri olduğunu daha önce yazmıştım.
'Martin Eden' ise London'ın en fazla merak ettiğim
romanlarından biriydi
Martin Eden'ın (Tevafuk mu bilinmez; en sevdiğim rakam olan) 18. Baskısını
okuyabildim.
Bu kitapta da, tüm Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları
kitaplarında olduğu gibi
Kusursuz bir yayıncılık anlayışı sergilenmiş; kutlarım.
Çevirmeni Levent Cinemre ise birinci sınıf, mükemmel bir tercümeye imza
atmış.
Neden mi?
Hangi çevirmen 145 ayrı noktada, toplam 36 sayfalık Türkçe not hazırlar ki;
okuyucusu kitabı daha iyi anlasın diye...
Cinemre, bir çoğu ciddi araştırmaya dayanan notlar yazmış ve çevirisine
eklemiş.
Cahit UYANIK
Bazen çok satan bir roman okur ve ayrıntılarını birkaç hafta içinde unutursunuz. Henüz 56 yaşındaki ABD’li yazar Dan Brown, günümüzde bu tip romanları yazan en ünlü isim olarak biliniyor. Brown kıvrak kalemi, gizemli ve sürükleyici anlatımıyla, televizyon ve internet üzerinden yayın yapan platformların heyecanlı dizi filmleriyle rekabet ediyor.
Geçen yıl sonunda Çin’de ortaya çıkan ve tüm dünyaya birkaç ay içinde yayılan, Temmuz ayı ortası itibarıyla tüm dünyadan 600 bin kişinin hayatını kaybettiği COVID-19 Pandemisi başladığında acaba kaç kişinin aklına Brown’un 7 yıl önce yayınladığı Cehennem (Inferno) adlı romanı gelmiştir ki? ‘Cehennem’de artan dünya nüfusunun insanlığı yok olmaya götüreceği ön kabulüyle, nüfusu azaltmak için gizli bir konsorsiyumun (şirketler birliği) tüm dünyaya ‘kısırlık virüsü’ yayma planı, Harvard Üniversitesi Simgebilim Profesörü Robert Langdon tarafından kahramanca önlenmişti.
Cahit UYANIK
“1750 ilkbaharı başlarında, Batı Afrika’nın Gambiya kıyılarından içeri doğru nehir boyunca dört günlük yol çeken Juffure köyünde, Omoro ile Binta Kinte’nin bir oğulları oldu” diye başlıyor ünlü siyahi yazar Alex Haley’in Türkçe’ye Kökler (Roots-The Saga of an American Family) ismiyle çevrilen romanı… Doğan çocuğa Kunta Kinte adı verildikten 216 yıl sonra Haley, 1966 yılında kendi ailesinin köklerini araştırmaya ve ulaşacağı bilgilere göre romanını yazmaya karar verdi.
Haley, 10 yıl süren araştırma ve romanı yazma sürecinde; 7 kuşak geriye gidebildiğinde karşısına Toby adlı bir köle çıktı. İşte Toby, Haley’in kuşaklar öncesinden büyük dedesi, köle tacirlerince kaçırılıp Lord Ligonier adlı gemiyle Annapolis’e (Maryland) getirilip köle olarak satılan Afrikalıdır. Satın alan beyaz adam, bir müslüman olan Kunta Kinte’nin ismini Toby olarak değiştirmiştir hemen… Köle Toby, yaşamı boyunca dört kez esaretten kurtulmaya çalışmış; sonuncusunda, bir daha kaçmaya yeltenmesin diye, ayağı acımasızca kesilip topal edilmiştir.
Toby, kölelik yapması için kaçırılan 12,5 milyon Afrikalıdan (Bunlardan 10,7 milyonu zorlu okyanus yolculuğuna dayanabildi; 1,8 milyonu öldü ve denize atıldı) sadece biriydi. Şanslı olan Haley Ailesi, 200-250 yıl geriye yani Kunta Kinte’ye kadar giden köklerini öğrenmelerini yazar olan oğulları Alex’e borçluydu. Ancak 25 Mayıs 2020 tarihinde Minneapolis kentinde beyaz bir polisin diziyle boğazına basıp nefessiz bıraktığı George Floyd ve ailesi, atalarının Afrika’nın neresinden getirilip köle yapıldıklarını hiçbir zaman bilemeyeceklerdi. ABD’de kölelik dönemi, 1619 yılında ilk Afrikalı insanların getirilmesiyle başladı ve 1866 yılında köleliğin kaldırılmasıyla tam 247 yıl sürdü. Siyahiler ABD’de, daha sonraki 154 yılda sözde özgürdüler ancak bu zaman diliminin üçte ikisini, ikinci sınıf vatandaş olarak geçirdiler. 1960 ve 1970’lerdeki büyük mücadeleleri sonrasında ‘kağıt üzerinde de olsa’ beyaz ırkla tıpatıp aynı haklara sahip oldular.
