Cahit UYANIK
1918-1920 yılları arasında yaşanan İspanyol Gribi pandemisinde kaç kişinin hayatını kaybettiği hala net olarak bilinmiyor. En favori tahmin, 50-100 milyon kişi arasında değişiyor. İnsanlığın yaşadığı en büyük trajedilerden biri olan İspanyol Gribi pandemisi, hakkında çok az sayıda yazılı veri bulunabilen en büyük insani afetlerden biri olma özelliğini taşıyor. İspanyol Gribindeki can kaybını, kitlesel ölümler skalasında başa oturtmamız gerekiyor. Çünkü 1. Dünya Savaşında ölenlerin sayısı 19 milyon, 2. Dünya Savaşında ölenlerin sayısı 50 milyon kişi olarak tahmin ediliyor.
İspanyol
Gribi, adını bu konuda basın-yayın faaliyetlerine bir sansür uygulamayan ve 1.
Dünya Savaşına girmeyen İspanya’dan alıyor. Yoksa bu pandemi İspanya’dan çıkıp
dünyaya yayılmış değil. İspanya dışındaki tüm ülkelerde basına pandemi
haberleriyle ilgili geniş bir sansür uygulandığı biliniyor. İspanyol Gribi pandemisi hakkında veri
azlığı, bu kadar büyük acılara sebebiyet veren bir pandeminin düşünce iklimi, kültür ve sanat dünyasını çok az etkilemiş
olması da hep bu sansüre bağlanıyor.
İspanyol
Gribinin dünya ekonomisini ne kadar etkilediği ise çok iyi bilinmiyor. O
yıllarda zaten modern istatistikler bulunmuyordu. Birçok ülke ekonomik
faaliyetlerini ölçmekten acizdi. Bu konu
açıldığında yapılan en önemli analiz, erkek nüfusun hem savaş hem de peşinden
gelen pandemide büyük bir kırıma uğradığı, kadınların 1920’li yıllarda bu
sebeple ekonomik üretim sürecine bilfiil girmek zorunda kaldığı şeklinde…