10 Ağustos 2024 Cumartesi

BAŞKENTTEN YANSIMALAR / ERMENİ MESELESİ VE AGSK

Cahit UYANIK 

1970'li yıllardan bu yana peşimizi bırakmayan sözde Ermeni Soykırımı iddiaları, önemli bir müttefikimiz olan Fransa ile aramızı açtı. Fransa'nın Türk insanının gönlünde ayrı bir yeri var. Osmanlı İmparatorluğunda ilk Batılılaşma çabaları Fransa'dan esinlenilerek başlatılmıştı. Fransa'da hala 'Jöntürkler' bir efsane gibi anlatılıyor. 

Fransa son zamanlarda Avrupa Birliği (AB) içindeki 'Akdeniz Dayanışması' çerçevesinde Türkiye'nin tam üyeliği konusunda lehimize lobi yapıyordu. AB içerisinde 1998'e kadar Türkiye'nin aleyhine çalışan Almanya'yı dengeleyen en önemli güç şüphesiz Fransa'ydı.

Peki Fransa niye böyle davranmaya başladı? Bunun elbette nedenleri var. Fransa, AB içinde Türkiye'yi desteklediği için bunun semeresini görmek istiyordu. Ama Türkiye 145 adet helikopter alımı için açtığı ihalede Fransız firmasını eledi. 

Ardından Askeri İstihbarat Uydusu Projesi konusunda anlaşmaya doğru gidilirken Türkiye fikir değiştirdi. Bazı Amerikan uydu imalatçısı firmaların yaptığı lobilerin Türkiye'nin tercihini değiştirttiği konuşuluyordu. Yani Türkiye Ermeni Tasarısının Fransız Parlamentosunda kabulünden önce Alcatel firmasıyla arasını soğutmaya başlamıştı. İşin içinde olanlar ihalenin iptale doğru gittiğini söylüyordu.

Hükümetlerle sıkı ilişkiler içinde olduğu artık herkesin malumu olan silah ve savunma firmalarının Fransa'da da farklı tutum takınması beklenemez. Fransız Hükümeti; askeri istihbarat uydu ihalesinin iptal edileceği anlaşıldığı için, helikopter projesinden sonraki ikinci hayal kırıklığını dikkate alarak Ermeni Tasarısını parlamentodan geçirmiş olabilir. Türkiye ise Ermeni Yasasını gerekçe göstererek uydu ve Körfez Geçişi ihalelerini iptal etti. Bu iki olay gösteriyor ki Fransa, savunma alanında Türkiye'ye yakınlaşmak istiyor. Ama Türkiye Avrupa Güvenlik ve Savunma Kimliğinden (AGSK) dışlanmanın da verdiği hırsla davranınca 2 yıldır uyuyan bir tasarı uyandırıldı. 

Bütün bu olayların geri planında Türkiye'nin geleceğin Avrupa Ordusu içinde yer alıp alamayacağı var. E tabi bu karşılıklı restleşmelerden Ermenistan gibi küçük ve fırsatçı ülkeler de sonuna kadar yararlanıyor. Yoksa hiç aklı başında kimse, sömürgecilik yıllarında soykırım yaptıkları kesinleşen ve tüm dünya önünde başları eğik olan Fransa, Almanya ve İngiltere'nin sözlerine inanmaz. Bu sorunların bir an önce çözümlenmesi için Türkiye'nin AGSK'dan dışlanmaması gerekiyor. Avrupa için AGSK üyesi bir Türkiye, önümüzdeki 20 yılda silaha 150 milyar dolar yatırmayı planlayan pazarın da anahtarı olacaktır.

(Bu yazı Finansal Forum gazetesindeki Başkentten Yansımalar köşesinde  05 Şubat 2001 tarihinde yayınlanmıştır.)

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder