Cahit UYANIK
Türk basınında 1980 sonrasında en hızlı gelişen alt disiplin ekonomi gazeteciliği. Ekonomi gazetecilerinin bir meslek örgütü var: Ekonomi Muhabirleri Derneği (EMD). 1987 yılında ekonomi yayıncılığına gönül vermiş bir grup Ankaralı gazetecinin kurduğu bu dernek, şimdiye kadar saygınlık ve bağımsızlığından en ufak bir ödün bile vermedi.
İstanbul Şubesi de dahil edildiğinde kayıtlı üye sayısı 400'e ulaşan EMD, zamanlamasını çok iyi ayarladığı çıkışlarıyla Türk basınında güçlü bir yer edindi. EMD geçen yıl Mayıs ayında yaptığı Olağanüstü Genel Kurul'da bir Etik Komisyonu kurulmasını kararlaştırarak güçlü çıkışlarına bir yenisini daha ekledi. Bu komisyon, ekonomi gazeteciliğinin çeşitli nedenlerle tehlikeli bir mecraya doğru yöneldiği bir ortamda kuruldu.
EMD'ye ulaşan resmi ve gayriresmi şikayetler, eleştiriler ve tavsiyelere göre; bazı ekonomi gazetecileri bilerek veya bilmeyerek meslek onurunu zedeleyeci davranışların içinde bulunabiliyorlardı. Gazetecilerin bu davranışlarına çanak tutan çeşitli menfaat grupları elbette olacaktı. Bunlarla da mücadele yolu seçilebilirdi. Ancak en etkili denetimin özdenetim olduğu gerçeğinden yola çıkan EMD, o komisyona Etik İlkeleri Bildirgesi hazırlama görevi verdi.
Komisyon yaklaşık 9 ay süren çalışmalardan sonra aşağıda okuyacağınız bildiriyi hazırladı. Dernek Başkanı Taylan Erten'in dediği gibi "EMD üyelerinin onuruna emanet edilen" EMD Etik İlkeleri şöyle:
1- Başka bir gazetecinin haberini aynen ya da değiştirerek kendi ismiyle kullanmak haber hırsızlığıdır. EMD üyesi haber hırsızlığı yapamaz.
2- EMD üyesi menkul kıymet borsalarında portföy yönetemez.
3- EMD üyesi kamu ya da özel sektör kuruluşlarından, bunların yetkililerinden ve bunlar adına basınla ilişkileri sağlayan birim ve kuruluşlardan herhangi bir gerekçeyle hediye kabul edemez.
4- EMD üyesi kamu yararı mutlak gerektirmedikçe, yayınlanması istenmeyen haberleri yayınlayamaz. Haber kaynaklarının ve kendisine verilen meslek sırlarının gizliliğini korumaya özen gösterir.
5- EMD üyesi gazeteci kimliğini, işlevini, nüfuzunu kullanarak kendisi, çalıştığı kurum ya da üçüncü şahıs veya kurumlar adına iş takibi yapamaz.
6- EMD üyesi kendisinden ilan ve reklam niteliğinde haber istenmesi halinde, bunların ilan veya reklam olduğunun belirtileceği garantisini almadıkça haber yapamaz.
7- EMD üyesi haberinde kendisi ya da kuruluşunun görüşünü empoze etmek de dahil olmak üzere hiç bir gerekçeyle gerçeği çarpıtamaz. Haber ve yorumlarda kişi ve kurumları hedef alan çirkin, kaba ve onur kırıcı kelime ve ifadeler kullanamaz.
8- EMD üyesi cevap ve düzeltme hakkına saygı gösterir. Bu hakların kullanımı için elinden gelen çabayı harcar.
9- EMD üyesi bir meslektaşının kötü muamele, yasa dışı davranış, haksız yere gözaltı, yargılama vb. olaylarla karşı karşıya kalması halinde onu destekler.
10- EMD üyesinin yukarıda belirtilen genel ve özel ilkelere uymadığının saptanması halinde, EMD Yönetim Kurulu ilgili yasalar ve Dernek Ana Tüzüğünden kaynaklanan gözetim ve yaptırım yetkilerini kullanır.
(Bu yazı Finansal Forum gazetesindeki Başkentten Yansımalar köşesinde 13 Nisan 1998 tarihinde yayınlanmıştır.)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder