Merkez Bankası bugün açıkladığı kararla tüm döviz mevduat türlerinde munzam karşılık oranlarını 2 puan artırarak yüzde 25'e yükseltti.
Bu karar ne anlama geliyor?
Munzam karşılıklar geçmişte bankaların iflas etme risklerini asgariye indirmek için bir önlemdi. Ancak daha sonra merkez bankalarının likiditeyi ayarlamak yani para musluğu olarak kullandığı bir araç haline geldi.
Yani TCMB bugünkü kararı ile bankaların topladıkları döviz mevduatlarının daha fazla kısmını munzam karşılık olarak istemeye başladı.
TCMB bu kararı ile başlıca şunları yapmak istiyor:
* Bence ilk ve en önemli sebep brüt döviz rezervlerini artırmak. MB'nin munzam karşılıkları satarak dövize müdahale edeceği yönündeki deli saçması düşünceler ise doğru değil. TCMB, yatıran bankanın malı olan dövizin mülkiyetini bir başkasına nasıl devredebilir? Ama TCMB brüt döviz rezervlerinin büyümesi yoluyla bir 'cesamet etkisi' sağlayabilir. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın brüt de olsa döviz rezervi artışına büyük önem verdiği biliniyor.
* Munzam karşılığın artırılmasının amacı, bankaların elindeki döviz imkanlarını yani likiditesini azaltmaktır. Böylece bankalar döviz yoluyla yaptıkları işlemleri kısacaktır. Buna döviz kredisi vermek de dahildir.
* Bir başka sebep de bankaları döviz mevduatı toplamaktan caydırmaktır. Bankalar zaten döviz vadeli hesaplarına ihmal edilecek düzeyde, cüzi faizler ödemektedir. 2 puanlık artırımın bu kanal üzerinden bir etkisi olmaz. Ancak bankalar açtıkları döviz vadeli hesaplarına 10 bin dolar, 20 bin dolar gibi alt sınırlar koyabilirler. Ancak vatandaş, döviz hesabını faiz kazancı değil kur kazancı için açtığından, vadesiz döviz hesabında durmak dolayısıyla kaybı olmaz.
* TCMB'nin bu kararının piyasadaki dövizi azaltması sebebiyle, döviz kurunu bir miktar yukarıya itme etkisi de görülebilir.
* TCMB'nin bu kararının 18 Kasım 2021 tarihindeki PPK toplantısında 150-200 baz puanlık indirim sonrasında artacak döviz kuruna müdahalede kullanılacağı da ileri sürülmektedir. Hatta bu kararın özellikle bu amaçla alındığı bile ileri sürülmektedir. Ancak bu kararın TCMB'ye sağlayacağı ek döviz imkanı 4 milyar dolardır ve bu böylesi büyük bir müdahale için yetersizdir. Üstelik TCMB bir bankanın mülkiyetindeki parayı bu tip operasyonlarda kullanamaz.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder