MORTGAGE KANUNU ÇIKTIKTAN SONRA YAPILMASI GEREKEN İKİNCİL DÜZENLEMELER NELERDİ?

İşte Mortgage'ın Önündeki Engeller

Cahit UYANIK

Sermaye Piyasası Kurulu'nun (SPK) yaptığı çalışmalarda mortgage'ı uygulamak için yasa çıkarmanın yeterli olmayacağı, bunun yanı sıra çeşitli kurumların çok sayıda ikinci düzenlemeler de yapması gerektiği belirlendi. 

Bu çerçevede SPK'nın 4 yönetmelik yayınlaması, Bakanlar Kurulu'nun vadesi dolmadan ödeme yapılmak istenmesi durumunda uygulanacak yöntemi belirlemesi, Merkez Bankası'nın değişken faizli konut finansmanı sözleşmelerinde kullanılacak endekslere ilişkin usul ve esasları şekillendirmesi gerekiyor. Ayrıca Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'nın, Tapu Kadastro ile Hazine'nin yapması gereken bazı düzenlemeler de bulunuyor.

SPK Kurumsal Yatırımcılar Dairesi tarafından hazırlanan bir çalışmada, mortgage taslağıyla gerçekleştirilecek yasa değişikliklerinin yanı sıra, uygulamaya yönelik bir takım ikincil düzenlemelerin yapılması gerektiğine dikkat çekildi. Çalışmada, SPK'nın ipotek finansman kuruluşlarının (İFK) kuruluşu, faaliyet izni esasları, tabi olacakları yükümlülükleri; ipotek ve varlık teminatlı menkul kıymetlere ilişkin usul ve esasları; konut ve varlık finansmanı fonlarına ilişkin usul ve esasları ve konut finansmanı sisteminde değerleme hizmeti verecek kurum ve uzmanlara ilişkin şartları belirlemesi gerektiği anlatıldı.

Bilgilendirme standartları

Bakanlar Kurulu'nun da konut finansmanına yönelik işlemlerde vadesinden önce yapılan ödemeler için gerekli faiz, komisyon ve kâr payı indiriminin ne şekilde yapılacağını belirlemesi gerektiği ifade edilen çalışmada, Merkez Bankası'nın (MB) da değişken faizli konut finansmanı sözleşmelerinde kullanılacak endekslere ilişkin usul ve esasları tespit etmesi gerektiği anlatıldı. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'nın da tüketicilere verilecek sözleşme öncesi bilgi formunun standartlarını belirlemesi ve değişken faizli konut finansmanı sözleşmelerinde tüketicilerin bilgilendirilme yöntemlerine açıklık getirecek usul ve esasları da ortaya koyması gerekeceğine dikkat çekildi.

Risk karşılıkları değişecek

MB'nin Umumi Disponibilite Hakkında Tebliğ ve Zorunlu Karşılıklar Hakkında Tebliğ'de düzenlenen, konut finansmanı sağlayan banka ve özel finans kurumlarının zorunlu karşılık ve disponobilite yükümlülüklerini gözden geçirilmesi gerektiğinin dile getirildiği çalışmada; Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu'nun (BDDK) da Risk Karşılıkları Tebliği'nde değişikliği gitmesi gerekeceği vurgulandı. Çalışmada ayrıca kredi alanların geri ödemelerinin garanti edilmesine yönelik ipotek sigortalarının hayata geçirilmesi için de Hazine Müsteşarlığı tarafından gerekli düzenlemelerin yapılması gerektiği anlatıldı.

Tapu ve yerel yönetimlere de görev düşüyor

Çalışmada konut finansman sisteminin başarılı şekilde çalışabilmesi için çeşitli altyapı ihtiyaçlarının giderilmesinin de önemine dikkat çekilerek, kadastro çalışmaları ile tapu kayıtlarının doğru şekilde oluşturulması, güncellemelerin yapılması, ipotek kayıtlarının bir merkezden değiştirilebilmesine imkan verecek şekilde yapılandırılması gerektiği ifade edildi. Çalışmada halen yapı kullanma izin belgesi alınması aşamasında yerel yönetimlerde ciddi sorunlar yaşandığı belirtilerek, bunların giderilmesi için yerel yönetimlerin de katıldığı bir çalışma başlatılmasının faydalı olacağına dikkat çekildi.

(Bu haber 10 Eylül 2005 tarihinde Referans gazetesinde yayınlanmıştır.)