BİR ENFLASYON SORUNU YOKMUŞ GİBİ KONUŞULUYOR AMA... EYLÜLDE ENFLASYON YÜZDE 4, YIL SONUNDA YÜZDE 72-73 OLABİLİR

Cahit UYANIK

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, bugün düzenlenen "Ekonomik Dönüşüm ve Yeni Paradigmalar Zirvesi" adlı toplantının açılışında yaptığı konuşmada "Yeni ekonomi politikamızın Türkiye ekonomisinin tüm yapısal sorunlarını çözmeyi amaçladığı aşikar. Eğer yeni ekonomi modelini uygulamaya almasaydık, durgunluk ve buna bağlı birçok sorunla karşı karşıya kalacaktık, enflasyon sorun olmaya devam edecekti" dedi.

Böylece Nebati cümlesinin son kısmıyla, Türkiye'de enflasyon sorunu bitirilmiş gibi konuştu. Oysa yeni model uygulanmaya başladıktan sonra, enflasyon yüzde 16'dan resmi rakamlara göre yüzde 80'e kadar yükseldi. Bazı bağımsız ölçümlere göre ise yüzde 180 oldu. Bu iki rakamın aritmetik ortalaması bile yüzde 120'yi geçiyor. Öyleyse ülkemizde fiilen yüzde 100'ün üzerinde bir enflasyon mevcut. Bu ortamda böyle bir cümle kurulabilmesine doğrusu hayret ettim.

Ünlü sosyalistlerimizden, 60'lı yıllarda Meclis'e ilk giren sosyalist parti özelliğine sahip Türkiye İşçi Partisinin (TİP) kurucularından Prof. Dr. Sadun Aren, Türkiye'de piyasa ekonomisini en iyi anlayan, en basit ve anlaşılır biçimde anlatabilen bir isimdi. 70'li yıllarda yazdığı "100 Soruda Ekonomi El Kitabı" adlı eseri okuyuculardan büyük ilgi görmüş, kolay okunabilen ve basit anlatımıyla baskı üzerine baskı yapmıştı. Aren sanki, 70'li yılların Mahfi Eğilmez'iydi. Aren bu ünlü kitabında ekonomi yönetiminin başarısının; fiyat istikrarı içinde düşük enflasyon ve düşük işsizlik oranına bakılarak anlaşılabileceğini yazarak, kapitalist bir ekonominin başarı ölçütünü ortaya koymuştu. Demek ki bu ölçüte göre enflasyonu yüzde 16'dan 80'lere çıkartmak, oradan da baz etkisiyle yüzde 50'ye indirmek bir başarı değil. Bu kadar yüksek enflasyon ortamında Türkiye ekonomisinde faizi tek haneye indirmek başarı değil. Başarı, enflasyonu tek haneye indirip orada kalıcılaştırmaktır. Enflasyonla ilgili tartışmalar 03 Ekim 2022 pazartesi günü açıklanacak Eylül ayı enflasyon rakamları ile yeni bir boyuta taşınacak gibi görünüyor. ForeksHaber adlı yayın kuruluşunun yayınladığı beklenti anketinde ekonomistlerce, Eylül ayı TÜFE'sinin yüzde 4'e yaklaşacağı, yıllık enflasyonun yüzde 86'ya, yıl sonu enflasyonunun ise yüzde 73'e ulaşacağı tahminleri yapıldı. Bu artışta Eylül ayı başındaki doğal gaz ve elektrik zamları önemli rol oynadı. Ayrıntılar açıklandığında bu zamların etkisini rahatça görebileceğiz.

Oysa Aralık ayında yüzde 13,51'lik geçen yılın Aralık enflasyonu seriden çıkıyor ve olumlu baz etkisi yaratıyordu. Buna rağmen enflasyon yıl sonunda yüzde 70'lerde kalacak gibi görünüyor. Eylül enflasyonu aynı zamanda; önümüzdeki Ekim, Kasım ve Aralık ayı enflasyonlarının da yüzde 4-7 aralığında gerçekleşeceğini gösteriyor. Bu durum, gelecek senenin ilk çeyreğinde hükümetce beklenen yüzde 30'lu rakamların bir umut olduğunun işareti.

Bu konudaki 29 Eylül 2022 tarihli Youtube yayınımın linki:

Bir enflasyon sorunu yokmuş gibi konuşuluyor ama... Eylülde enflasyon %4, yılsonunda %72-73 olabilir