9 Ağustos 2022 Salı

HESABINIZI %80 ENFLASYONA GÖRE YAPIN. ENFLASYON BU YILI %60, %70, %100 DEĞİL, %80'DEN KAPATACAK

Cahit UYANIK

Ağustos 2022 itibarıyla, enflasyonun (TÜFE) bu yıl sonunu;

- yüzde 60 (Ekonomi yönetiminin tahmini)
- yüzde 70 (Piyasa oyuncularına uygulanan anketlerde oluşan tahmin)
- yüzde 100 (Başını Atilla Yeşilada'nın çektiği bir grup iktisatçı ve finans uzmanının tahmini)
kapatacağı ileri sürülüyor.
Bu tahminlere ben de yaptığım hesaplama ile katılıyorum ve diyorum ki "Hayır, enflasyon bu yıl sonunu yüzde 80 ile kapatacak".

Ben, TÜFE endeks rakamının (Dikkat! TÜFE artış oranı değil) bu yıl nasıl bir seyir izlediği, bundan sonra nasıl artabileceği üzerine yoğunlaştım. TÜFE endeks rakamı 2021'i 687 puandan tamamladıktan sonra, bu yılın ilk 7 ayında 1.001'e kadar yükseldi. 314 puan artan endeks, aylık ortalama puan artışının 45 puan düzeyinde olduğunu gösteriyor. Bu ortalama artış eğiliminin Ağustos-Aralık 2022'yi kapsayan 5 ayda da süreceği öngörüsüyle endeksin (687+540=1227) kapatacağını söyleyebiliriz. Bu da bizi endeks puan artış hızı veya 2022 yılı TÜFE endeks artışının yüzde 80 olarak gerçekleşeceği sonucuna getirir.
Benzeri bir hesaplamayı diğer tahminler için de yaptım. Sonuçta; - Ekonomi yönetiminin yüzde 60 tahmininin tutması için endeks puan artışının aylık ortalama 20 puan (Çok iyimser bir öngörü bence...); - Piyasa oyuncularına uygulanan anketlerde oluşan yüzde 70'lik tahminin gerçekleşmesi için endeks puan artışının aylık ortalama 33 puan olması gerekiyor. Yani her iki tahminde de enflasyon artış hızının önümüzdeki 5 ayda yavaşlaması lazım ki, ben bunu maliyet enflasyonu sonucu ÜFE (Üretici fiyatları endeksi) endeksinin yüzde 150 civarında bulunması sebebiyle mümkün görmüyorum. Yüzde 100'lük tahmin ise bence afaki... Veya gerçekleşmesi için geçen yıl Eylül-Aralık aylarındaki dönemde yaşadığımıza benzer olayların gerçekleşmesi gerek. Geçen yıl Yeni Ekonomi Modeline (YEM) geçildiği belirtilerek, Merkez Bankasının 500 baz puanlık faiz indirimleri neticesinde TL aşırı değersizleştirilmiş; dolar/TL kuru 3 ayda 8,75 TL'den 18 TL'ye kadar yükselmiş ve kur korumalı mevduatlar çözüm olarak ortaya atılmıştı ve nisbi bir başarı sağlanmıştı. Bu 3 aylık aşırı zorlama ve dolar kurunun yüzde 120 artması sonucunda 2021-Aralık ayında TÜFE yüzde 13,6 oranında yükselmişti. O ay TÜFE endeks rakamı 605'ten 687'ye çıkmış, yani 82 puan artmıştı. Bu bize, enflasyonun bu yılı yüzde 100 ile kapatma ihtimali hakkında bir ipucu veriyor.
Enflasyonun bu yılı yüzde 100 ile kapatması için endeksin ikiye katlanarak 687'den 1.374'e çıkması gerekli. Bu da endeksin Ağustos-Aralık 2022 tarihleri arasında aylık ortalama 75 puan (Toplam 373 puan) artması gerektiğini gösteriyor. Buna göre yüzde 100'e gelebilmek için TÜFE ayda ortalama yüzde 12'lik artış göstermeli. Bu sebeple yüzde 100 için "afaki bir tahmin" değerlendirmesini yaptım. Bunun tek istisnası, Türkiye'nin sonbaharda büyük bir kur şokuna maruz kalmasıdır ki, bu tezi ileri sürenler de böyle bir kur şokunun peşinden yüzde 100 enflasyon yaşanacağını ileri sürüyorlar.

Bu konudaki 06 Ağustos 2022 tarihli Youtube yayınımın linki:

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder