17 Ağustos 2022 Çarşamba

ŞOK... DOĞAL GAZIN M3'Ü 70 TL OLABİLİR. BATI RUSYA'YLA YAKINLAŞAN TÜRKİYE'YE ABA ALTINDAN SOPA GÖSTERİYOR

Cahit UYANIK

Ağustos ayının ortasının geçilmesiyle birlikte sonbahar ve kış aylarında yaşanabilecek gelişmelerin ilk belirtileri kendini göstermeye başladı. Bu gelişmelerden en önemlisi Rusya ile ilişkiler olacak gibi görünüyor. Türkiye, Rusya-Ukrayna Savaşının başladığı 24 Şubat 2022'den bu yana tarafsızlığını koruyordu. Ancak iki ülke ekonomilerinin birbirleriyle oldukça yakın ilişkide bulunması, Türkiye'nin enerjide Rusya'ya daha fazla bağımlı hale gelmesi ve inşaatı süren Akkuyu Nükleer Santrali gibi dev bir proje, Türkiye'nin zaman zaman Rusya'nın çekim alanına daha çok girmesine sebep oluyor.

Nitekim Temmuz ayında Türk inşaat şirketi IC İçtaş'ın Akkuyu projesinden elimine edilmesi, ardından Rusya'nın bu projede kullanılmak üzere Türkiye'ye 15 milyar dolara tamamlanmak üzere 7-8 milyar dolar para göndermesi negatif ve pozitif Rus etkilerinin aynı anda hissedilmesiyle kafaları iyice karıştırdı. Oysa Türkiye Akkuyu projesini Ruslar'a know-how (bilgi transferi) yapmayı kabul ettiği için vermişti. Türkiye nükleer santral inşaatı, teknolojisi, işletilmesi ve ömrü dolduğunda işletmesinin terk edilmesi konularında tecrübe kazanmak istiyordu. Ancak ilk ünitenin açılmasına 8-10 ay kala böyle olumsuz bir gelişme yaşandı. Konunun Erdoğan ve Putin tarafından da ele alındığı, her iki taraftan birer uzmanın görevlendirilerek kendilerine ayrıntılı bir rapor hazırlanmasını istedikleri belirtiliyor ve bu raporun sonucu bekleniyor.

Sonuçta Rusya-Ukrayna Savaşı'nın 6'ıncı ayında Türkiye, ekonomik ilişkilerinin yoğunlaştığı Rusya tarafına doğru -belki istemese de- kaymaya başladı. Türkiye'nin Rusya ile ilişkileri, bu ülkeye dev bir ambargo ve müeyyide politikası izlenen Batı ülkelerince dikkatle izleniyor. Rusya'nın Türkiye üzerinden ambargoyu delmesi durumunda (Geçmişte İran'ın yaptığı gibi), Türkiye'nin de büyük ambargo ve müeyyidelere maruz bırakılabileceği geçtiğimiz haftalarda Batı basınının önemli ekonomi gazetelerine haber olarak sızdırıldı. Bir anlamda Türkiye'ye aba altından sopa gösterildi. Nitekim bugün, Rus kaynaklarından gelen ve ikinci parti S-400 füzelerine ilişkin Türkiye ile anlaşma imzalandığı konusundaki haber kısa bir fırtına yaşanmasına sebep oldu ve böyle bir gelişmenin gerçekleşmesi halinde büyük bir fırtına kopabileceğinin göstergesi oldu. Bugün aynı zamanda Gazprom kaynakları; doğal gaz spot piyasasında kış aylarında 4.000 dolarlık fiyatlar görülebileceğine ilişkin bir öngörülerini de kamuoyu ile paylaştılar. Bu öngörü oldukça önemsendi, çünkü Rusya'ya ambargolar konulduğu Mart ayında önemli bir Rus yetkilisi doğal gazda 2.000 euroluk (O günkü parite ile 2.300 dolarlık) doğal gaz fiyatına kapı açıldığını resmi olarak dile getirmişti. Bu sebeple 4.000 dolarlık tahmin önemsendi. Böyle bir durumun yaşanması halinde bir metreküp doğal gaz fiyatı 4 dolar olabilir ki, bugünkü kurla bu 70 TL'ye denk geliyor. 100 m2'lik bir evin ağır kış koşullarında ısınmak için günlük 8-10 m3 gaz kullandığı düşünülürse, tehlikenin boyutu iyice anlaşılabilir.
Doğal gaz fiyatlarının geleceğinin ne olabileceği ve doğal gaz depolarının Türkiye ve Avrupa'nın kışı rahat geçirmesine yetip yetmeyeceğini ise bir başka videoda ele alacağım.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder