TÜRKİYE 08 OCAK 2019'DA, 245 MİLYON METREKÜPLE DOĞAL GAZ TÜKETİM REKORU KIRDI

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Türkiye’de 08 Ocak 2019-Salı günü 245 milyon metreküpü aşkın doğal gaz tüketilerek tüm zamanların rekorunun kırıldığını ve talebin kesintisiz karşılandığını bildirdi. Dönmez, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, son yılların en soğuk kış aylarının yaşandığını belirtti.

Altyapı sağlam

Soğuk hava nedeniyle doğal gaza talebin de rekor seviyede arttığına işaret eden Dönmez, “8 Ocak günü tüm zamanların rekorunu kırarak ülke çapında 245 milyon metreküpü aşan doğal gaz tüketimi gerçekleşti. Doğal gaz arz güvenliğimizi sağlamaya yönelik aldığımız önlemler sayesinde bu rekor artışı hiçbir kesinti ya da kısıntıya gitmeden karşıladık.” ifadesini kullandı. Dönmez, doğal gaz arz güvenliğini sağlamak için LNG, FSRU ve depolama projeleriyle sisteme günlük gaz akışının 310 milyon metreküpe çıkarıldığına dikkati çekti. 

(Tıklayınız) 34 YILLIK BİR YILAN HİKAYESİ: TUZ GÖLÜ DOĞAL GAZ YERALTI DEPOLAMA TESİSİ PROJESİ

MERKEZ BANKASI NEDEN VE NASIL KÂR VEYA ZARAR EDER?

Cahit UYANIK

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, bugün yaptığı konuşmada Merkez Bankasının (MB) 2018 yılında 37 milyar TL. kâr elde ettiğini ve bunu Ocak ayında Hazine'ye devredeceğini açıkladı. Albayrak, geçtiğimiz günlerde MB'nin olağanüstü genel kurul kararı alması ile ilgili çok sayıda asılsız haber ve iddianın olduğunu söyleyerek “Nisan ayında Hazine'ye devredilecek Merkez Bankası karının Ocak ayında Hazineye devredilmesi ile alakalı bu adımın amacı, hedefi çok açık ve nettir. Bütçe kapsamında biz Merkez Bankasından Hazineye devredecek karı bütçede 20 milyar civarı olarak öngörmüştük ama geldiğimiz noktada rakama baktığımızda ortaya çıkan tablo bu rakamın 37 milyar liralar seviyesinde olacağını gösteriyor. Yani bütçede koyduğumuz rakamın çok daha üzerinde ve beklentimizin çok daha üzerinde bir rakam. Bu kaynağın önemli bir kısmı Ocak ayında devreye girecek. Nisan yerine Ocak’ta bu karın Hazineye devredilmesinin amacı, etkin nakit yönetimi kapsamında kamu yatırımları, kamu ödemeleri, piyasa ödemeleri, KDV iade ödemelerinin bu ekonomik koşullarda çok daha hızlandırılarak piyasaya likiditenin çok daha hızlı bir şekilde sunulmasıdır" dedi. 


Peki MB neden ve nasıl kâr veya zarar eder? 

MB, bankaların bankasıdır. Yani biz vatandaşlar bankalarla nasıl ilişki kuruyorsak, bankalar da MB ile öyle ilişki kurar. Elindeki kaynakları bazen yasal yükümlülükler gereği, bazen de elinde tutmamak için MB'deki kendi mevduat hesabına yatırır. 

Bankalar açık vermiş bir kasa ile akşamı kapatamazlar; gidip MB'den borç para alırlar. Tabii ki karşılığında faizini ödeyerek... Veya tam tersi olur ve MB, çeşitli gerekçelerle bankaların ellerinde tuttukları fazla TL'leri (kasası fazla veren banka), ihaleler açarak toplayabilir (TL'yi sterilize eder) ve böylece kendisi için faiz gideri, banka için faiz geliri oluşur.

ZİRAAT'TE "DAĞITMAK" SÖZCÜĞÜ YASAKLANDI

Cahit UYANIK

Türkiye'nin en büyük bankası olan Ziraat Bankası yeniden sahaya çıkıyor. Uzun zamandır kendi kabuğuna çekilip yeniden yapılanmakla uğraşan Ziraat, Bu defa ekonominin tüm alanlarını kredilendirmek üzere harekete geçti. Çiftçilerin yanı sıra müteahhitler, ihracatçılar, genç girişimciler ve tüm tüketiciler de bankanın ilgi alanına giriyor. 

Banka yöneticileri artık Ziraat şubelerinde kalemle masaya "tık tık" vurup müstahdem çağırmanın, vezneye girerken ele tutuşturulan para çekme pullarının, bir köşede esneyen memurların döneminin kapandığını ifade ediyorlar. Ancak Ziraat Bankası yöneticilerinin bir hassasiyeti var ki, önümüzdeki günlerde siz de kulak misafiri olabilirsiniz.

OKUDUĞUM KİTAPLAR / PETROL: PARA VE GÜÇ ÇATIŞMASININ EPİK ÖYKÜSÜ / DANIEL YERGIN

Cahit UYANIK

"Petrol" denilince aklınıza ne geliyor? Akaryakıt istasyonları, yüksek fiyatlı ve sık sık zamlanan ama vazgeçemediğimiz benzin ve dizel gibi ürünler mi? Sizi gülümseyerek veya suratı asık şekilde karşılayan akaryakıt istasyonu görevlileri mi? Aldığınız benzinin yanında size verilen minik hediyeler mi?  Petrol hakkında bildikleriniz bunlarla sınırlı değil şüphesiz... Eğer petrol üzerine biraz düşünürseniz petrolün âbâd ettiği Araplar, Suudi Arabistan'ın ölçüsüz harcamaları, OPEC, dev petrol tankerleri, Ajda Pekkan'ın Petr'Oil şarkısı, Rahmetli Süleyman Demirel'in akaryakıt istasyonlarında uzayıp giden araba kuyruklarını soran gazetecilere "Benzin vardı da biz mi içtik?" diye verdiği tarihi cevabı, zaman zaman televizyon haberlerinde kulağınıza gelen yeni keşfedilmiş petrol rezervlerini anımsayacaksınız.

(Tıklayınız) DÜNYA PETROL PİYASASI NEDİR VE NASIL İŞLİYOR?

Peki hiç petrolün geçmişini merak ettiniz mi? Sizi günlük yaşamınızda bu kadar ilgilendiren petrol ve buna bağlı konuların arka planında neler var? Eğer "Parça-bölük, değişik değişik kaynaklardan pek bir şey anlamıyorum. Akışı bir araya getirmekte zorlanıyorum. Tek bir kitaptan okuyup, bu petrol konusu nereden nereye, nasıl gelmiş; tüm detaylarıyla bir göreyim" diyorsanız başvuracağınız en yetkin kaynak Daniel Yergin'in "Petrol: Para ve Güç Çatışmasının Epik Öyküsü" adlı kitaptır. Burada 'Epik' sözcüğü 'Destansı' anlamına geliyor ki, kitabın yazarı Yergin; gerçekten bir destan anlatıcısı gibi en ince ayrıntılarına kadar girerek 100 yılı aşan geçmişe sahip bir efsaneyi oya gibi işliyor.

2019’DA BORÇLAR 270 TRİLYON DOLARA ULAŞABİLİR VE “KÜRESEL TEMERRÜT” GÜNDEME GELEBİLİR

Cahit UYANIK

Amerika Birleşik Devletlerinin (ABD) önde gelen emlâkçılarından Seymour Durst, 1989 yılında New York’un ünlü Times Square Meydanına çok yakın bir yere 3,4 metreye 7,9 metre ebatında ışıklı bir pano astırdı. Dolarlarla süslü panonun üzerinde Ulusal Borç Saati (The National Debt Clock) yazıyordu. Panonun asıldığı anda ABD’nin borcu 2,7 trilyon dolardı ama rakam her an artış yönünde değişiyordu. Panonun “Ailenize Düşen Pay” bölümündeki rakam da sık sık yükseliyordu.

2008 yılı Eylül ayı ortasında, başta ABD olmak üzere neredeyse dünya ekonomisinin tamamı büyük bir finansal ve ekonomik krize sürüklendikten yaklaşık 3 hafta sonra, bu pano ışıklarını söndürdü. Çünkü ABD’nin borcu 10 trilyon doları geçmişti ve pano tek haneli rakamlara göre tasarlandığı için artık çalışmıyordu. Kısa sürede panoya, bir ışıklı rakam hanesi daha eklendi ve gösterge yeteneği 100 trilyon dolara kadar yükseltildi.

ABDÜLLATİF ŞENER, ALİ BABACAN, KÜRŞAD TÜZMEN: AK PARTİNİN İLK EKONOMİ TRİOSUNUN ANALİZİ

Ekonomi Triosunun Analizi

Cahit UYANIK

Ak Parti Hükümeti bu hafta güven oyu alarak icraatlarına resmen başlayacak. Yeni hükümetin gündemindeki iki önemli konu Avrupa Birliği (AB) ve ekonomi. Bizi ikincisi ilgilendirdiği için daha çok onun üzerinde durmakta fayda var. Ak Parti Hükümetinin trio modelli ekonomi yönetimi biraz kafa karıştırıyor. 

Hazineden Sorumlu Devlet Bakanı Ali Babacan genç yaşının getirdiği dinamizmle gece gündüz çalışabilecek bir izlenim veriyor. Ancak Babacan, 7-8 yıldır ticaretle uğraşıyor. Parlak üniversite kariyerinin ardından ABD'de yürüttüğü çalışmalarını, Türkiye'deki ticaret hayatı için kesintiye uğratmış olması talihsizlik. Babacan'ın bazı üst düzey finans kuruluşlarında çalışarak uluslararası finans dünyasının pratikleri hakkında tecrübe edinmesi daha iyi olurdu.  Babacan'ın ekonomi yönetimi konusundaki şansı ise bürokrat kadrosunun işinin tam ehli olması. 1993 yılında Tansu Çiller Başbakan olduktan sonra ekonomi bürokrasisini alt üst etmiş ve bu dağınıklık 2001 yılına kadar sürmüştü. Ekonomi bürokrasisi, son 2 yıldır tam bir takım görüntüsü veriyor. Babacan, bu takımı iyi kullanırsa başarılı olur.

KULİS: MEĞER RÜŞVET, "KUYUDAN SU ÇEKMEYE YARAYAN URGAN" ANLAMINA GELİYORMUŞ

RÜŞVETİN ADI VAR

Cahit UYANIK

Yolsuzluk ve rüşvet Türkiye'nin son yıllarda adeta baş belasına dönüştü. Gün geçmiyor ki yeni bir hayvan ismiyle özdeşleştirilmiş yolsuzluk ve onunla bağlantılı rüşvet operasyonu yapılmasın. Ama bu sorun sadece Türkiye'nin meselesi değil. Daha geçen ay Fransa, eski Savunma Bakanı ve Anayasa Mahkemesi Başkanı bir politikacıyı 6 ay hapse mahkum etti. Almanya'nın güçlü adamı Şansölye Helmuth Kohl de hala yolsuzluk iddialarından paçasını kurtarabilmiş değil.

Geçenlerde elime bir rapor geçti. MHP Grup Başkan Vekili İsmail Köse tarafından hazırlanmış olan raporun tam adı "1980'den 2000'e Yolsuzluk Olayları-Nedenleri ve Çözüm Önerileri"... Raporda rüşvetin tarihi ve rüşvetin tüm dünya ülkelerindeki karşılıkları hakkında ilginç bilgilere yer veriliyor. Söz gelimi rüşvetin bilinen anlamının dışında "Kuyulardan su çekmekte kullanılan urgan" veya "Kuş yavrusunun kendisine yem veren annesine boynunu uzatması" anlamına geldiğini biliyor muydunuz? Zaman içinde bu sözcük, devletle ilişkilerde "Tıpkı kuyudan su almak için urgan gerektiği gibi, bir işi yapabilmek için verilen gizli menfaat" manasında kullanılmaya başlanmış.

EKOKULAK / OKTAY YENAL, YOZLAŞMIŞ SİYASAL DÜZEN VE OKUMUŞ CEHALETİ...

'Görünen köyün klavuzu'

Cahit UYANIK

Oktay Yenal'ı bilenler bilir. Türkiye'nin yetiştirdiği en önemli iktisatçılardan biri olan Yenal, özellikle kur çapasına dayalı ekonomik programın çökmesinden sonra, ünlü Financial Times gazetesinin okuyucu mektupları sayfasında Uluslararası Para Fonu (IMF) ile büyük kapışmaya tutuşmuştu. 

Uzun yıllarını Dünya Bankasının çeşitli kademelerinde çalışarak geçiren ve bu tip uluslararası kuruluşları çok iyi tanıyan Yenal, o kadar sağlam düşünceler ileri sürmüştü ki, Türkiye ziyaretlerinden hatırladığımız IMF Avrupa İcra Direktörü Michael Deppler'e IMF'nin hatalarını kabul ettirmişti. Aslında Yenal, 5 Nisan 1994 Kararları öncesinde de hükümete ve Tansu Çiller'e danışmanlık etmiş; bu kararların alınmasında önemli tavsiyelerde bulunmuştu. Yani Türkiye'nin krizler içinde geçen son 8-9 yılına yakından tanıklık etmişti. Bu tanıklıkta, Yenal ne söylediyse çıkmıştı.    

104 YAŞINDAKİ FITCH, 19 YIL KALMIŞ VE 2018 SENESİNDE TÜRKİYE OFİSİNİ KAPATMIŞTI

Cahit UYANIK

Bugün bir kez daha Türkiye'nin kredi derecelendirme notunu açıklayacak olan Fitch bu yılbaşında, 1999 yılından beri faaliyet gösteren İstanbul Ofisini kapattığını açıklamıştı. 19 Ocak 2018'de yapılan Fitch'in resmi açıklamasında dikkatli bir değerlendirmenin ardından bu kararın alındığı ifade edilmiş, "Fitch Ratings'in artık Türkiye'de kurulu bir varlığı olmayacak" denilmişti. 

Fitch, karara gerekçe olarak "Faaliyet gösterdiğimiz her coğrafi bölgede optimum ofis ağı oluşturma ve yeterli düzeyde kaynak sağlama isteğini yansıtıyor" görüşünü bildirmişti. Fitch, kapatma kararı ile ilgili açıklamasında çeşitli sektörlerden 75'ten fazla şirkete not verdiğini kaydetmişti. Fitch, karar çerçevesinde Fitch Ratings Finansal Derecelendirme Hizmetleri A.Ş'nin tasfiye sürecine alınacağını ve kararın 30 Haziran 2018'de resmen yürürlüğe gireceğini vurgulamıştı. Fitch, ayrıca Hazine'nin resmi anlaşma imzalayarak yıllık ödemeler yaptığı iki kredi derecelendirme firmasından biri olma özelliğini de taşıyor. 

MEDYA HİKAYELERİ: ELEŞTİRMEYEN BASIN SUÇLUDUR!

ABD Başkanı Kennedy, Küba’daki komünist rejimi devirmek için 17-18 Nisan 1961 tarihlerinde iki bin Kübalı mülteciyi de kullanarak Küba Adası’na bir çıkarma yapmaya kalkışır. Tarihe “Domuzlar Körfezi Çıkarması” olarak geçen bu harekat başarısızlıkla sonuçlanır.

Çok sayıda mülteci ve Amerikan askeri ölür. Oysa; The New York Times ve The Washington Post gazetelerinin muhabirleri, 16 Nisan 1961 tarihinde operasyon başlamadan çıkarma haberini alırlar. Kennedy’yi arayıp haberi doğrulatmak isterler. Gazetecilere büyük tepki gösteren Kennedy, her iki gazetenin de sahiplerini ve yayın müdürlerini arayıp şöyle der; “ABD için büyük önem taşıyan bu askeri operasyonu daha gerçekleşmeden haber verecek olursanız, ülkenin menfaatleri, şerefini ayaklar altına alırsanız, sizleri vatan haini ilan ederim. Bu olayın başarısızlığından sizleri sorumlu tutarım. Ölecek her Amerikan askerinin kanının hesabını sizler verirsiniz. ABD’nin ve Amerikan halkının menfaati için bunları yazmamanız için sizi uyarıyorum.”

BBC'DEN KISA, ÖZ VE ETKİLİ ANALİZ: PETROL FİYATLARINI ASLINDA KİMLER ETKİLİYOR?

Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) uzun yıllardır eleştirilen bir örgüt.

ABD Başkanı Donald Trump, Perşembe günü yaptığı açıklamada OPEC'in petrol fiyatlarını suni bir şekilde yüksek tuttuğunu ve "dünyanın geri kalanını soyduğunu" söyledi.

OPEC daha önce de dünyaya şantaj yapmakla suçlanmıştı, özellikle de 1970'lerin ortasında üretimi azaltıp petrol fiyatlarının üç kat artmasına yol açtığında.

Peki Cuma günü petrol arzını azaltma kararı alan OPEC eskisi kadar etkili mi?

MEDYA HİKAYELERİ: ÇİNLİ GAZETECİLERİN KENDİ DİLLERİ BAŞLARINA BELA OLDU

Nedir bu gazetecilerin çektiği... Bir haber ki evlere şenlik:

"Çin Lideri Şi Cinping'in Afrika ziyaretinde yaptığı açıklamaları haberleştiren 4 gazeteci alfabenin azizliğine uğrayınca işinden oldu. China News Service çalışanları Çin alfabesindeki 'konuşma (zhi ci)' kelimesi yerine; 'istifa (ci zhi)' kelimesini yazdı. "Şi Cinping istifasında Çin ve Afrika'nın ortak bir kader paylaştığını belirtti" diye yazılan haberin ardından 2 editör ve 2 muhabir işten atıldı."

(08 Aralık 2015 tarihinde Facebook sayfamda yayınlanmıştır.)

3,15 MİLYAR TL'LİK VDMK İHRACINDA ALMAN KONUT FİNANSMAN MODELİ 'PFANDBRIEF'TEN ESİNLENİLDİ

Ziraat, Halk, Vakıf ve Garanti Bankası; 3,15 milyar TL'lik konut kredilerini ipotek teminatlı menkul kıymete (İTMK) dönüştürdü. Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankasının kurduğu Varlık Finansmanı Fonu bu İTMK'ları aldı. 

Fon, bu İTMK'lara bağlı olarak sermaye piyasası yatırımcılarına varlığa dayalı menkul kıymet (VDMK) sattı. Yatırımcıların verdiği para, bankalara ödenecek. Bankalar da bunu yeni borçlar vermekte kullanabilecek.

Daha sonra sisteme göre; 3'er aylık dönemler halinde bankalar İTMK'larını alan Fon'a faiz, Fon da VDMK yatırımcılarına faiz ödemesi yapacak. Yani bu yatırımcılara, söz konusu İTMK’ların sağlayacağı nakit akışları ile faiz ödemesi gerçekleştirilecek.

Bu model Almanya'da geliştirilerek kullanılan konut kredilerinin VDMK'lar üzerinden sermaye piyasası yatırımcılarına sunulması; böylece bankaların hızlı bir şekilde likite dönmesi esasını içeren "Pfandbrief Modeli"ne dayanıyor. Türkiye bu modeli, 2006 yılındaki Mortgage Kanunu çalışmaları sırasında incelemişti ve benim bir yazımda da ayrıntılarına değinilmişti.

TÜRKİYE'DE EMLAK PİYASASINI FİNANS 

PİYASASI İLE BİRLEŞTİRMEK GEREKİYOR

Cahit UYANIK

Türkiye'de enflasyon ve faizlerin inişe geçmesi ile başlayan emlak fiyatlarındaki artış süreci, bugünlerdeki ekonomik dalgalanma ile kendisine adeta "yön" arıyor. Türkiye'deki emlak piyasası, bir çok reel piyasa gibi pek sağlıklı değil. Oluşan fiyatların içinde, bol miktarda spekülasyon payı ve bilgi eksikliklerinin getirdiği yanlış fiyatlandırmalar bulunuyor. Türkiye'de bu olumsuzluğun giderilmesi için, emlak piyasasının bir şekilde finans piyasaları ile entegre edilmiş hale gelmesi gerekiyor ki, spekülasyon ve bilgi eksikliklerinden kaynaklanan şişkinlikler asgariye insin. Bunun ne anlama geldiğine bakmadan önce, Türkiye'nin emlak konusundaki genel panoramasını ele almak lazım.

(Tıklayınız) KRİZ ORTAMINDA MORTGAGE'A (ÖLÜM SÖZLEŞMESİ) GİRMEK CESARET İSTER

MB: 2019'DA YAPISAL REFORMLAR KONUSUNDAKİ FARKINDALIĞI ARTIRMAYA ÇALIŞACAĞIZ

Cahit UYANIK

05 Aralık 2018 tarihinde "2019 Yılı Para ve Kur Politikası" metnini açıklayan Merkez Bankası (MB), yapısal reformlar konusunda 'farkındalık artırmak için' çabalarını sürdüreceğini bildirdi. Enflasyonun hedefin üzerinde seyretmesinde yapısal faktörlerin etkisinin önemli olduğunu vurgulayan MB, "Enflasyonla mücadele ortak ve bütüncül bir çaba gerektirmektedir. Bu nedenle enflasyondaki katılık ve oynaklıkları azaltacak yapısal reformlara devam edilmesi, fiyat istikrarına ve toplumsal refaha önemli ölçüde katkıda bulunacaktır. Bu bağlamda TCMB’nin yapısal unsurların analizine ve bunlarla ilgili kamuoyunda farkındalığı artırmaya yönelik çabaları sürecektir" değerlendirmesinde bulundu. MB, bu değerlendirmeyi "2019 Yılı Para ve Kur Politikası"nın 'Karar Alma Süreci ve İletişim Politikası' bölümünde yaptı.

(Tıklayınız) MB: YAPISAL REFORMLAR, EKONOMİK BÜYÜMEYİ YILDA 1,5 PUAN ARTIRABİLİR

KAŞIKÇI CİNAYETİ İLE MbS'NİN 'VİZYON 2030 PROJESİ' ARASINDA BAĞ VAR MI?

SUUDİ ARABİSTAN: SAHTE CENNET BİTTİ,  GERÇEKLERLE YÜZLEŞME ZAMANI GELDİ

Cahit UYANIK

Suudi Arabistan, toprakları üzerindeki ilk petrol imtiyazı anlaşmasını bir Amerikan şirketi olan Standard  Oil of California (SOCAL)  ile 29 Mayıs 1933 yılında imzalamıştı. 60 yıl için geçerli olan anlaşmadaki ilk rakamlar, günümüzde petrol sektörünün ulaştığı boyutla kıyaslandığında gülünç kalıyordu. Ancak Suudi Arabistan o kadar ciddi bir mali kriz içindeydi ki,  o küçük rakamlar bile kendisine büyük bir nimet gibi görünüyordu.  Rakamlar şöyleydi:  35 bin pound (175 bin dolar) hemen; 20 bin pound (100 bin dolar) ise 18 ay sonra ikinci ödeme olarak gerçekleşecekti. SOCAL ayrıca petrol bulduğunda 100 bin poundluk (500 bin dolar) bir ödeme daha yapacaktı.

O günlerde dünyada altın para sistemi vardı. SOCAL, Suudi Arabistan’a ödeme yapmak için bir anda 35 bin adet altın sikke isteyince, ABD Hükümeti altın para standartı limitleri dolu olduğundan bu talebi reddetti. SOCAL de İngiltere’deki uzantısı üzerinden 35 bin adet altın sikkeyi temin etti. Yalnız bu tedarik yapılırken altın sikkelerin üzerinde ‘Kraliçe Viktorya’nın portresi bulunmayanlar’ tercih edildi. Çünkü SOCAL; kadınların hiçbir şekilde hükmünün bulunmadığı Suudi Arabistan’da, üzerinde kadın portresi olursa altın sikkenin değerinden daha düşük bir oranda işlem göreceğinden (devalüe olacağından) ve kendisinden daha fazla para istenebileceğinden endişe ediyordu!

Evet bu ilginç anekdot  uluslararası politika, ekonomi ve enerji konularında çok önemli bir yazar ve otorite olan Daniel Yergin’in “Petrol: Para ve Güç Çatışmasının Epik Öyküsü” adlı kitapta yer alıyor. (ABD’li yazar Yergin, bu kitabıyla “Kurgusal Olmayan Düz Yazı” alanında 1991 yılında Pulitzer Ödülüne de layık bulunmuştu.) Bu ilginç anekdot aslında, 1933’ten 2018’e, aradan geçen 85 senede Suudi Arabistan’da pek fazla bir şeyin değişmediğinin bir örneği olması açısından çok önemli.

İSTANBUL GLOBAL DEĞİL, BÖLGESEL BİR FİNANS MERKEZİ OLABİLİR

İSTANBUL BÖLGESEL BİR

FİNANS MERKEZİ OLABİLİR

Cahit UYANIK

'İstanbul'un uluslararası bir finans merkezi olması' tartışma gündeminin zaman zaman canlanan önemli bir maddesi. Çoğu kez temel bilgi ve araştırmadan yoksun bir şekilde tartışılmaya çalışılan bu mesele, geçen yıl ekim ayında bu köşede de ele alınmıştı. O yazımızda bir kentin bölgesel veya uluslararası finans merkezi olması için, oldukça uzun bir listedeki şartları yerine getirmesi gerektiği anlatılmıştı. Bu çerçevede ilk bakılan kriterlerin ülke ekonomisinin istikrarlı bir görünüm vermesi, serbestliğe dayanan ve sık sık değişmeyen bankacılık düzenlemelerinin olması, verginin finansal işlemlerden değil kazançlardan alınıyor olması, bankacılık üzerindeki aracılık maliyetlerinin çok az olması veya hiç olmaması, yetişmiş insan birikiminin bulunması, yabancıların yaşayabileceği güvenlikli bir ortama sahip olunması, trafik ve hava kirliliği gibi yaşamı zorlaştıran sorunların bulunmaması gerektiğini söylemiştik.      

(Tıklayınız) İFM ARAYIŞLARINDA İLGİNÇ BİR DÖNEM: FRANKFURT-İSTANBUL-MOSKOVA ÜÇLÜ FİNANS MERKEZİ

Merkez Bankası (MB), Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) ile Sermaye Piyasası Kurulu'nun (SPK) merkezlerinin Ankara'dan İstanbul'a taşınması tartışması ile oluşan ortam, şu günlerde yerini bazı ciddi araştırmalara bırakmış gibi görünüyor. Araştırmalarda, daha önce bölgesel veya uluslararası finans merkezi olma çabası göstermiş kentlerin durumları ve bu kentlerin içinde bulunduğu ülkelerin durumları araştırılıyor. Vergi Konseyi ve Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği (TSPAKB) uzmanları tarafından hazırlanan "Global Finans Merkezleri ve İstanbul" adlı rapor, bu konuda oldukça değerli bilgi ve görüşlerin toplandığı bir görünüm veriyor. 60 sayfayı aşan raporda İstanbul'la ilgili ulaşılan sonuç ise şu: 
İstanbul, global değil bölgesel bir finans merkezi olmayı hedeflemeli.