KOBİ'LER DIŞ KREDİ KULLANIMINI ÖĞRENDİ

Cahit UYANIK 

KOBİ'ler Avrupa Yatırım Bankası (AYB), Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası (IBRD), Avrupa Konseyi Kalkınma Bankası (AKKB), Japon Uluslararası İşbirliği Bankası (JBIC), Alman Kalkınma Bankası (KfW) gibi kuruluşlardan sağlanan dış kredi imkânlarını giderek daha çok kullanmayı öğreniyorlar. 

Hazine'nin hazırladığı KOBİ Kredileri İzleme Raporu-2006'ya göre KOBİ'lere 1999-2006 arasında dışarıdan 3.1 milyar dolarlık uygun şartlı dış kredi sağlandı. KOBİ'ler bu finansman imkânlarının 2.2 milyar dolarlık kısmını 1.202 adet kredi kullanarak değerlendirdi. Hazine, kredilerden yapılan kullanımların ise 2006 yılında önemli ölçüde arttığını bildirdi. 

1999-2005 arasında kredilerden yapılan kullanımlar yıllık ortalama 252 milyon dolarken, 2006'da bu tutar 478 milyon dolara çıktı. 2005'e kadar yıllık ortalama kredi kullanımı sayısı 121 iken, 2006'da bu rakam 353'e yükseldi. KOBİ'lere sağlanan kredilere Türkiye'de Halkbank, Vakıfbank, Türkiye Sınai Kalkınma Bankası (TSKB) ve Türkiye Kalkınma Bankası (TKB) aracılık ediyor.

Güneydoğu payını artırdı

Hazine geçen yıl 1999-2005 yıllarını kapsayan ilk toplu KOBİ Kredileri İzleme Raporunu yayımlamıştı. Bu yıl ise 2006'ya ilişkin kredi kullanımlarını özetleyen raporu yayımlayan Hazine, 1999-2006 arasında toplam 20 proje üzerinden KOBİ'lere dış kredi sağlandığını, 2006'da ise temin edilen yeni kaynak tutarının 255 milyon dolar olduğunu belirtti.

7 yılda sağlanan 3.1 milyar dolarlık kredinin yüzde 45,9'nun AYB, yüzde 26,4'ünün IBRD, yüzde 16,2'sinin AKKB ve geri kalan kısmının ise diğer tedarikçilerden sağlandığı ifade edilen raporda, kredilerin üçte ikisinin euro cinsinden olduğu vurgulandı. Bölgeler itibariyle kredi kullanımları ise 2006'da 163 adet kredi ve yüzde 46 ile Marmara Bölgesinde yoğunlaşırken; Güneydoğu Anadolu ikinci sırada yer aldı. 2006 yılı, 1999-2005 dönemi ile kıyaslandığında Marmara, Ege ve Akdeniz'in payı azalırken Güneydoğu, İç Anadolu ve Karadeniz Bölgesinin payının arttığı görüldü.

Raporda "Bu durum KOBİ kredisi kullanımlarının yavaş yavaş gelişmiş bölgelerden gelişmekte olan bölgelere doğru kaymakta olduğunun bir göstergesi sayılabilir. Güneydoğu ise 5. sıradan 2. sıraya yükselmiştir. 1999-2005 arasında kullandırılan toplam kredi sayısı 36 iken sadece 2006'da 47 adet kredi kullandırılmıştır" denildi. 2006'da kredi kullandırılan işletme sayısının 288 adet ve ortalama firma başına kredi tutarının 1,7 milyon dolar olduğu anlatılan raporda, 1999-2005 arasında söz konusu tutarın 323 bin dolar olduğu belirtildi. Sektörler itibariyle kullandırılan kredilerin ortalama tutarında enerji sektörünün 4 milyon dolarla ilk sırada olduğu vurgulanan raporda, bunu 2 milyon dolarla hizmetler, 1,1 milyon dolarla da sanayi sektörünün izlediği anlatıldı.

Krediler istihdam artışı sağladı 

Raporda 2006'da 288 adet KOBİ'ye kullandırılan toplam 478 milyon dolar tutarındaki finansmanın da etkisiyle bu işletmelerde 7.111 kişilik bir istihdam artışı sağlandığının görüldüğü ifade edilerek; 2005 yılı sonunda 45 bin 627 kişi olan istihdam edilen kişi sayısının da 52 bin 738'e çıktığı bildirildi.

Raporda kullandırılan kredilerin rekabet gücünü artırmak suretiyle ihracat performanslarını da olumlu yönde etkilediği belirtilerek, kredi kullanan işletmelerin ihracatının 2006 yılında 543 milyon dolar artış göstererek 1,3 milyar dolardan 1,8 milyar dolara çıktığı ifade edildi.

(Bu haber, 23.08.2008 tarihli Referans Gazetesinde yayınlanmıştır.)