TÜRKİYE’DE HER 10 ÜNİVERSİTE MEZUNUNDAN 3’Ü YAPTIĞI İŞE GÖRE ‘AŞIRI EĞİTİMLİ'

Bu araştırmanın sonuçları üniversite tercihini yapan gençlerin moralini bozabilir  

TÜRKİYE’DE HER 10 ÜNİVERSİTE MEZUNUNDAN

3’Ü YAPTIĞI İŞE GÖRE ‘AŞIRI EĞİTİMLİ’…

TÜRKİYE’DE HER 10 ÜNİVERSİTE MEZUNUNDAN

3’Ü ALDIĞI EĞİTİMDEN DAHA DÜŞÜK BİR İŞTE ÇALIŞIYOR

Türkiye’de yüz binlerce gencin yaşamları boyunca yürütecekleri mesleklerine ilişkin üniversite tercihlerini henüz yeni yaptığı bugünlerde, ilginç bir araştırmanın sonuçları açıklandı. Buna göre, Türkiye’de halen istihdam edilen her 10 üniversite mezunundan 3’ü, yaptığı işe göre ‘aşırı eğitim’ almış durumda. Lise veya daha az düzeyde eğitimli mezunların yürütebileceği işleri, üniversite mezunlarının yapması anlamına da gelen ‘aşırı eğitimlilik oranı’;  Türkiye’deki üniversite mezunları arasında yüzde 31.8 olarak belirlendi.

Araştırma sonuçları

TOBB ETÜ SPM’de açıklandı

Gazi Üniversitesinden IŞIL KURNAZ, “İşgücü Piyasasında Uyumsuz Eşleşme: Yoksa Bu İş İçin Fazla mıyım?” başlıklı araştırmasının sonuçlarını TOBB ETÜ Sosyal Politikalar Uygulama ve Araştırma Merkezi’nde (SPM) düzenlenen toplantıda açıkladı. SPM Direktörü PROF. DR. SERDAR SAYAN toplantının açılışında konuşurken, Türkiye’de işgücü piyasasında büyük uyumsuzluklar yaşandığını; çalışanların da, şirketlerin de aradığı nitelikte işi veya elemanı bulamadığından şikayetçi olduğunu ifade ederek, “Daha yüksek eğitim sahibi olmak, daha yüksek gelir veya daha iyi kariyer anlamına gelmiyor. İşsizlik riskini de azaltmıyor. Aşırı eğitim görmüş olmak, işsizliğin veya aldığı eğitimden daha düşük bir işte çalışmanın sebeplerinden birisidir” diye konuştu.

Sorun sadece diplomalı işsizlik değil,

aşırı eğitimlilik de ciddi oranda yüksek

KURNAZ ise sunumunda TÜİK’in Nisan-2014 tarihli en yeni verilerine göre genç üniversite mezunlarının üçte birinin işsiz olduğunu ifade ederek; “İşgücü piyasasında diplomalı işsizlik sorununun yanı sıra ‘aşırı eğitimlilik’ sorunu da yaşanıyor. Türkiye işgücü piyasasında aşırı eğitimlilik oranını (15-64 yaş arası üniversite mezunları) yüzde 31.8 olarak belirledik. Yeni çalışmaya başlamış üniversite mezunu gençlerin (15-24 yaş arası nüfus) yüzde 54’ü de, yani her iki gençten birisi aşırı eğitimli... Bu veriler, daha zorlu ve daha iyi işler yapabilecek donanıma sahipken, üniversite mezunlarının eğitimlerine uygun iş bulamadıklarını gösteriyor. Yani okuldan işe geçiş sürecinde ciddi zorluklar yaşanıyor” diye konuştu.

“Diploma işe yaramıyor mu?”

sorusunu dünyadaki tüm gençler soruyor

KURNAZ, bu durumun üniversite mezunu gençler arasında (Diploma işe yaramıyor mu?) gibi bir düşünceye yol açtığını ifade ederek, benzeri problemin başta Avrupa ülkeleri olmak üzere tüm dünyada yaşandığını ve genç işsizliğine yönelik daha ayrıntılı verilere ulaşılmaya çalışıldığını bildirdi. KURNAZ, OECD ülkeleri genelinde işgücünde nitelik uyumsuzluğu ortalamasının yüzde 25 iken, Türkiye’de yüzde 40 olduğuna dikkat çekerek, “Ortalamanın çok üzerindeyiz. Ne yazık ki, bu listenin ilk sıralarında olmak arzu edilir bir şey değil” değerlendirmesinde bulundu.    

*********************

Türkiye’de eğitim-istihdam

ilişkisi alarm veriyor

Gazi Üniversitesinden KURNAZ’ın araştırmasında ulaştığı diğer sonuçlar şöyle:

* Türkiye’nin eğitim sistemi ve işgücü piyasasının kendine has özellikleri nedeniyle gerek öğrenim alanı, gerekse meslek ya da iş konusunda, gençlerin seçim yapma olanakları oldukça sınırlı.

* Türkiye’de yükseköğretime katılım oranı giderek genişliyor. Ama bir taraftan eğitimli genç işsizliğinin, diğer taraftan eğitim düzeylerine ve/veya eğitim alanlarına uygun olmayan işlerde çalışanların sayısının yüksek olması, eğitim-istihdam ilişkisinin alarm verdiğini gösteriyor.

* Türkiye’de üniversiteye giriş hala en önemli toplumsal meselelerden biri. Türkiye’de  eğitim sistemi ve işgücü piyasasının ihtiyaçları arasında ilişki kurulmadıkça, devlet ve aileler tarafından her yıl milyonlarca liranın harcandığı üniversite eğitiminin, beklentileri karşılamayan bir yatırım haline dönüşmesinin önüne geçilemeyecek. 

----------------------------------

Yaptığı işe göre aşırı eğitimlilikte

OECD ülkeleri arasında üçüncüyüz

KURNAZ’ın çalışmasına göre; Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD), tüm çalışabilir nüfus içindeki pay cinsinden hesaplayarak, Türkiye’deki aşırı eğitimlilik oranını  yüzde 40 olarak belirledi. Türkiye, bu oranla OECD’ye üye ülkeler arasında; Hollanda (yüzde 40.8) ve Meksika’nın (yüzde 40.3) ardından üçüncü sırada bulunuyor. OECD ortalaması ise yüzde 25.

 Tablo 1: OECD Ülkelerinde Nitelik Uyumsuzluğu (Yüzde)

Aşırı Nitelikli İşgücü Oranı (Yüzde)
Hollanda	40.8	Avusturya	23.9
Meksika	40.3	Kanada	23.7
Türkiye	40.0	İsrail	23.6
Avustralya	39.6	İtalya	23.5
Şili	37.4	Fransa	20.1
Amerika	36.4	Norveç	18.3
Brezilya	32.4	İsviçre	17.6
Japonya	33.9	Almanya	17.3
Portekiz	33.1	Macaristan	13.1
İspanya	32.6	Çek Cumhuriyeti	12.2
Danimarka	32.6	Slovakya	8.9
Yunanistan	32.0	İngiltere	8.4
İsveç	30.8	Avusturya	23.9
Kore	25.7	Kanada	23.7
OECD Ortalaması			25.3

Kaynak: OECD, Qualification Mismatch in OECD and Selected Countries, 2011.

***************************

Tablo 2: İstihdamda Yer Alan Yükseköğretim Mezunları

Arasındaki Uyumsuz Eşleşme Düzeyi

Meslek Grubu (ISCO 08)		Yaş Grubu (Bin Kişi)
		15- 24 Yaş Grubu (Genç Nüfus)	15- 64 Yaş Grubu (Çalışma Çağındaki Nüfus)
Kod	Meslek Grupları
1	Yöneticiler	13	621
2	Profesyonel Meslek Mensupları	127	2.196
3	Teknisyenler, Teknikerler ve Yardımcı Profesyonel Meslek Mensupları	75	579
Uyumlu Eşleşme		215	3.396
4	Büro Hizmetlerinde Çalışan Elemanlar	84	707
5	Hizmet ve Satış Elemanları	106	562
6	Nitelikli Tarım, Ormancılık ve Su Ürünleri Çalışanları	10	56
7	Sanatkarlar ve İlgili İşlerde Çalışanlar	31	125
8	Tesis ve Makine Operatörleri ve Montajcılar	5	60
9	Nitelik Gerektirmeyen İşlerde Çalışanlar	20	75
Uyumsuz Eşleşme (Aşırı Eğitimli)		256 (%54.3)	1.585 (%31.8)

Kaynak: TÜİK, Hanehaklı İşgücü Anketi Sonuçları, Mart 2014

(Bu basın bülteni, 18 Temmuz 2014'te Cahit Uyanık tarafından hazırlanmıştır.)

TÜRK-İŞ DERGİSİNİN SORULARINA 2003'TE VERİLEN CEVAPLAR: İŞSİZLİK, YAPISAL BİR SORUNA DÖNÜŞÜYOR
İŞSİZLERİN PARASINA EL ATMAK, SSK'DA 30 YIL ÖNCE DÜŞÜLEN HATAYI TEKRARLAMAKTIR