Cahit UYANIK
Petrol fiyatlarındaki dalgalanmaların artmasıyla "OPEC", "OPEC+" ve "OPEC-Dışı (non-OPEC) Ülkeler" kavramları son zamanlarda sıkça duyulur oldu. Benzeyen ve karışıklığa sebep olabilen bu kavramların birbirinden farkları nedir ve bu kapsamdaki ülkeler hangileridir?
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC)
OPEC ülkeleri (13) şunlardır:
Cezayir, Angola, Kongo, Ekvador Ginesi, Gabon, İran, Irak, Kuveyt, Libya, Nijerya, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Venezüella.
OPEC+ Ülkeleri
OPEC+ (OPEC Plus) ülkeleri ise dünya petrol piyasasının önemli üreticileri konumunda bulunmalarına rağmen OPEC'e üye olmayan, ancak OPEC ile işbirliği yapan ülkelerdir.
Başını Rusya'nın çektiği OPEC+ ülkelerinin sayısı 10'dur. Bu 10 OPEC+ ülkesi ile OPEC, 2016 yılından bu yana çeşitli kota anlaşmaları yapmaktadır. Çünkü OPEC ve OPEC+ ülkeleri 2016 yılında İşbirliği Bildirgesi, 2019 yılında İşbirliği Anlaşması imzalamıştır. OPEC+ ülkeleri gayrıresmi bir oluşum şeklinde değerlendirilse de, OPEC'in petrol üretim kotalarının (artış, azalış veya sabit bırakma) belirlenmesinde sık sık pazarlığa oturduğu bir yapılanma olarak giderek gücünü artırmaktadır.
OPEC+ ülkelerinin OPEC'le imzaladıkları anlaşmayla kendi aralarında
1) 'Ortak Bakanlar İzleme Komitesi (JMMC)'
2) 'OPEC ve OPEC+ Bakanlar Toplantısı (ONOMM)'
formatlarında bir araya gelerek ortak görüş ve tavır oluşturmaya çalışılmaktadır. Genellikle JMMC toplantıları iki ayda bir, ONOMM toplantıları ise 6 ayda bir yapılmaktadır.
OPEC+ ülkeleri (10) şunlardır:
"Azerbaycan, Bahreyn, Brunei, Kazakistan, Malezya, Meksika, Umman, Rusya, Sudan, Güney Sudan."
OPEC-Dışı ülkeler
OPEC-Dışı ülkeler ise dünyada petrol üretiminde söz sahibi olan, ancak OPEC veya OPEC+ ülkelerine üye olmayan ülkelerdir.
OPEC-Dışı ülkeler (16) şunlardır:
Kanada, Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Arjantin, Brezilya, Kolombiya, Ekvador, Norveç, İngiltere, Türkmenistan, Katar,
Avustralya, Çin, Hindistan, Endonezya, Vietnam, Mısır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder