BAŞKENTTEN YANSIMALAR / TÜRKİYE İÇİN KRİTİK 7 AY

Cahit UYANIK 

Türkiye'nin son birkaç yıldır başına çöreklenen ve kurtulmak için büyük çaba sarf ettiği birçok belanın köklerinin 1970'lerin ikinci yarısına uzandığının bilmem farkında mısınız? PKK belası, çete helezonu, irtica bataklığı, aşırı sol zombisi, enflasyon canavarı, dövizsizlik sendromu, Ülkücülerin mafyalaşması...

Türkiye 1975-1980 dönemindeki Milliyetçi Cephe (MC) hükümetleri, Güneş Motel'de kurulan CHP Hükümeti ve Erbakan Hocanın 'kerhen' desteklediği Adalet Partisi azınlık hükümetinin acılarını hala çekiyor. Siyasetçiler bundan 20 sene önce yakalarını kaptırdıkları sorunların hemen hiç birinden silkinip kurtulamıyorlar.

Türkiye 1975-1980 arasında yönetilmedi, yönetilir gibi yapıldı. Devlet başa oturmayınca, kuzgunlar leşe hücum etti. Otorite boşluğu içte ve dışta Türkiye'nin ayağının burkulmasını bekleyenlerin harekete geçmesine neden oldu. Devleti yönetenler ise öyle bir gaflet uykusuna daldı ki kimisi Türkiye'yi Kolombiya yapmak, kimisi Suudi Arabistan'dan daha koyu bir şeriat devleti kurmak, kimisi kafatasçılıkla sorunu çözmek, kimisi adlarını bile doğru dürüst telaffuz edemediğimiz yabancı liderleri kurtarıcı görürken istiflerini bile bozmadılar. 

Son 2 yıldır Türkiye'de yaşananlar 1970'lerin tortuları temizlenmeden ve 12 Eylül'ün sıktığı kemerler gevşetilmeden hiçbir sorunun çözülemeyeceğini gösteriyor. Türkiye elbette 1980'den önceki Türkiye değil. Otorite boşluğu yaratmanın zor olduğu bir ülke. Ancak bu seferki tehlike ise aşırı devletçi yaklaşımdan kaynaklanıyor. Her türlü yalan dolan 'devlet çıkarı' veya 'devlet sırrı' kisvesine bürünebiliyor. Kendisine müttefik ve kuvvet desteği arayan siyasi tabanı zayıf siyasetçiler ise bunlara göz yumabiliyor. Sorun çıkınca devletin hala 'baba' diye anıldığı Türkiye'de, ona dokunmak çok zor oluyor.

Bu hafta ortasında Türkiye siyasette ilginç bir dönemeç noktasına giriyor. Büyük ihtimalle Anasol-D Hükümeti son bulacak. Henüz devlet içindeki bağlantıları tam olarak çözülemeyen bazı grupların, bundan dolayı çok mutlu olduğunu söyleyebiliriz. Türkiye Aralık-1998 ile Haziran-1999 arasını kapsayacak 7 aylık bir 'fetret devri'ne giriyor. Bu süre çetelerin Türkiye'de kök saldığı, PKK ile mücadelede büyük mesafenin kaydedildiği, enflasyonla mücadele konusunda yarım yamalak bir konsensusa varıldığı 1993-1996 arasındaki 36 aylık sürenin dörtte birine denk geliyor. 

Ancak olumlu ve olumsuz gelişmelerin yaşandığı bu zaman diliminin kazanımları, önümüzdeki 7 ayda kaydedilebilir. Çünkü Türkiye gibi günübirlik yaşayan bir ülke için 7 ay çok uzun bir süre... Planlı ve sistemli hareket edebildiği anlaşılan negatif güçler, bu süreyi çok iyi değerlendirmek isteyecektir. Bu ortamda herkesin üstüne düşen görevi korkmadan ve çekinmeden yapması, Türkiye'nin 2000'li yıllardaki pozisyonunu belirleyecektir.

(Bu yazı Finansal Forum gazetesindeki Başkentten Yansımalar köşesinde  23 Kasım 1998 tarihinde yayınlanmıştır.)