Cahit UYANIK
Kuzey Kore Devlet Başkanı Kim Jong-un, Güney Kore'ye giderek Güney Kore Devlet Başkanı Moon Jae-in ile buluştu. Türkiye'nin Güney Kore ile sıcak ilişkileri malum. Peki Türkiye'nin Kuzey Kore ile ilişkileri nasıl? Dışişleri Bakanlığının internet sitesindeki bilgilere göre Türkiye'nin
Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti (Kuzey Kore) ile ilişkileri sınırlı.
Öyle ki diplomatik ilişkilerimizin temelinin 15 Ocak 2001 tarihinde Pekin’de imzalanan Mutabakat Zaptı ile atıldığı ifade ediliyor ve bu Kore Savaşından sonraki 51. yıla denk geliyor. Bu tarihte Türkiye'de Bülent Ecevit başbakan; Kuzey Kore'de ise Kim Jong-il...
İlişkilerimizi Seul Büyükelçiliği yürütüyor
Dışişlerine göre, Türkiye ve Kuzey Kore’deki gerekli hukuki sürecin tamamlanmasının ardından, 27 Haziran 2001 tarihinde iki tarafça eşzamanlı olarak yapılan ortak açıklamayla, iki ülkenin 15 Ocak 2001 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere Büyükelçi düzeyinde diplomatik ilişki kurduklarını duyurmuşlar. Böylece Seul Büyükelçiliğimiz Kuzey Kore’ye, Kuzey Kore’nin Sofya Büyükelçiliği de ülkemize akredite olmuş. Dışişleri, Türkiye'nin Kuzey Kore’ye zaman zaman, BMGK kararlarını ihlal etmeyecek şekilde insani yardımda bulunduğunu bildiriyor. İki ülke Dışişleri Bakanlıkları arasında bölgesel barış ve istikrara katkıda bulunmak amacıyla son olarak 8 Eylül 2011 tarihinde Ankara’da siyasi istişareler düzenlendiği kaydediliyor. Dışişleri Bakanlığı Kuzey Kore'yi şöyle anlatıyor:
Yılda 1,5 milyon ton gıda
yardımına ihtiyaçları var
"K. Kore, halihazırda dünyadaki sayılı kapalı ekonomilerden birine sahiptir. Önemli kömür madenleri ve zengin mineral kaynakları bulunmasına rağmen, başta gıda olmak üzere temel ihtiyaçlarını karşılayamamakta ve uluslararası yardıma olan bağımlılığı sürmektedir. Son yıllarda ülkede, gübre yetersizliği ve soğuk hava koşulları nedeniyle tarımsal üretimin düşmesiyle birlikte ciddi bir açlık sorunu ile karşılaşılmıştır. Uluslararası sivil toplum örgütleri ile BM organları, K. Kore halkına imkanlar ölçüsünde yiyecek ve sağlık malzemesi temin etmeye çalışmaktadır. Uluslararası yardım kuruluşları, K. Kore’nin 25 milyonluk nüfusunu doyurabilmek için uluslararası toplumdan her yıl 1-1,5 milyon ton gıda yardımı alması gerektiğini belirtmektedir.
Kuzey Kore ekonomisi 2015 yılında tahmini yüzde 1,1 küçülmüştür. BM Güvenlik Konseyi’nin uygulamaya koyduğu uluslararası yaptırımların son dönemdeki durgunlukta etkili olduğu belirtilmektedir. Kuzey Kore'nin satın alma gücü paritesine göre (PPP) milli geliri 2015 yılı için yaklaşık 40 milyar dolar, kişi başına milli gelir ise 1.700 dolar’dır."
Dış ticaretinin neredeyse tamamı Çin ile...
SSCB’nin çöküşü ve Doğu Bloku’nun dağılmasıyla K. Kore'nin en önemli ticaret ortaklarını kaybettiği ve ülkenin dış ticaretinin büyük bir gerileme sürecine girdiğini bildiren Dışişleri, özellikle, 1998-1999 yılları arasındaki yaşanan kıtlık sırasında dış ticaretin 1990 yılına kıyasla yüzde 40 oranında azalarak ülke tarihindeki en düşük seviyeye indiği vurgulanıyor. 2000 yılından itibaren dış ticarette canlanma yaşandığını kaydeden Dışişleri, "Kuzey Kore'nin 2016 yılındaki ihracatı 2,9. milyar dolar (yüzde 85’i Çin ile), ithalatı ise yaklaşık 3,7 milyar Dolar (yüzde 90’ı Çin ile) olarak gerçekleşmiştir" deniliyor.
Silah, orak-çekiçten önce gelir
Kore Demokratik Halk Cumhuriyetinin (Kuzey Kore) “Songun” (önce ordu) olarak adlandırılan politika temelinde komünist bir rejime sahip olduğu ve bu anlayışın temelinde, “silahın orak ve çekiçten önce gelmesi” düşüncesinin yattığı belirtilen Dışişleri metninde, "Bu çerçevede, ordunun rejim içinde ağırlıklı bir konumu bulunmaktadır. Bu politika, Kuzey Kore'nin kurucusu ve ilk lideri olan Kim İl-sung tarafından 1980’li yıllarda geliştirilmiş olan ve “Juche” olarak adlandırılan ideali temel almaktadır. Bu ideal, sosyalist ideoloji ve yönetim şeklinin Kuzey Kore şartlarına uyarlanması şeklinde ortaya çıkmış ve uygulanmıştır. “Juche”, temel olarak üç prensip üzerine inşa edilmiştir. Bunlar, siyasette bağımsızlık (chaju), ekonomide kendine yeterlilik (charip) ve meşru müdafaa hakkıdır (chawi)" şeklinde ifade ediliyor.
Lider, ordu ve sonra İşçi Partisi...
Kim İl-sung’un ölümünden sonra (1994) ülkenin yönetimini devralan oğlu Kim Jong-il ve Kim Jong-il’in 17 Aralık 2011 tarihinde ölümünün ardından Devlet Başkanlığı görevine gelen oğlu Kim Jong-un da “Juche” idealine bağlılığını sürdürdüğünü anlatan Dışişleri, "Halihazırda Kuzey Kore’deki siyasi sistem, “Juche” ideali çerçevesinde “Suryong”un (lider) tek ve mutlak hakimiyetine dayanmaktadır. Bütün önemli kararlar lider tarafından alınmakta ve liderin almış olduğu bu kararlar parti ve ordu tarafından uygulamaya konulmaktadır. “Songun” politikası çerçevesinde ordunun, iç ve dış politikanın belirlenmesi ve uygulanmasında önemli rolü bulunmaktadır. Başkanlığını lider Kim Jong-un’un yaptığı Ulusal Savunma Komisyonu ülke yönetiminde başat konumdadır" bilgisi veriliyor.
Dışişleri, Kuzey Kore’de siyasi sistem içerisinde lider ve ordudan sonra gelen İşçi Partisinin ise devrimin inşası ve sürdürülmesi bakımından yetkilendirildiği ifade edilerek şu bilgiler veriliyor:
"Kuzey Kore lideri Kim Jong-un İşçi Partisi’nin başkanıdır. Sistemin diğer bir bileşeni de hükümettir. Hükümetin temel görevi, yönetim ile halk arasındaki iletişimi sağlamaktır. Başka bir deyişle, birçok alanda faaliyet gösteren kurum ve kuruluşlar ile hükümet, liderin belirlediği siyasi, ekonomik, sosyal ve kültürel politikaları halk tabanına yayma işlevi görmektedir. Kuzey Kore meclisinin ismi Yüce Halk Asamblesi’dir. 687 üyeli Yüce Halk Asamblesi için beş yılda bir seçimler yapılmaktadır. Yüce Halk Asamblesi Prezidyumu Başkanı, ülkenin simgesel ve törensel devlet başkanıdır. Son seçimler 9 Mart 2014’te gerçekleştirilmiştir."
K. Kore ile ilgili 4 BM Kararı
daha iç hukukumuza eklenecek
 |
| Dışişleri Bakanlığı 19 Kasım 2022 tarihli açıklama |
Dışişlerine göre Kuzey Kore hakkında, geliştirmekte olduğu nükleer programı ve uzun menzilli füze fırlatma denemeleri nedeniyle Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi tarafından alınan ve tüm BM üyesi ülkeler için bağlayıcı nitelikte olan 1718 (2006), 1874 (2009), 2087 (2013), 2094 (2013), 2270 (2016) ve 2321 (2016) sayılı yaptırım kararları bulunuyor. ve söz konusu kararlar 2017/9950 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile iç hukukumuza dercedildi. Kuzey Kore’nin 2017 yılındaki nükleer ve balistik füze fırlatımları üzerine alınan 2356, 2371, 2375 ve 2397 sayılı BM Güvenlik Konseyi kararlarının iç hukukumuza dercedilmesi için ise çalışmalar sürdürülmektedir.
6 Şubat 2023 depremleri için Türkiye'ye
Kuzey Kore'den taziye
Kuzey Kore resmi medyasının haberine göre Dışişleri Bakanı Choe Son-hu Türk mevkidaşı Mevlüt Çavuşoğlu'na bir taziye mektubu gönderdi. Kuzey Kore Merkezi Haber Ajansı'nın aktardığına (KCNA) göre, 8 Şubat'ta gönderilen mektupta Choe Kahramanmaraş ve Hatay depremlerinde ölenler ve yakınları için başsağlığı dileklerini iletti ve Türkiye'nin depremin yaralarını hızla sarmasını umduğunu söyledi.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder