Başbakan'ın açıkladığı 3 nükleer santral projesini "çevreci" mühendis yürütecek
13 Milyar $'lık Nükleer Kartı Paris'te Açıldı
Cahit UYANIK-Ankara
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın Fransa gezisindeki konuşmasıyla ortaya çıkan 3 nükleer santral inşa etme projesinde düğmeye basıldı. Erdoğan'ın kamuoyundaki tepkilerin azaltılması amacıyla projenin başına İstanbul'daki Küçükçekmece Nükleer Araştırma Merkezi mühendislerinden Gül Göktepe'yi getirdiği öğrenildi. Göktepe, çevresinde "nükleerci çevreci" olarak biliniyor.
Yaklaşık 13 milyar dolara mal olacak; Mersin-Akkuyu, Sinop ve henüz yeri belli olmayan bir bölgede kurulacak üç santralin ihalesi için yöntem arayışı sürüyor. Türkiye'de nükleer santral kurulması için ilk adım 30 yıl önce atıldı. Her hükümet döneminde gündeme gelen ancak sonra rafa kaldırılan nükleer enerji santrali için harekete geçen AKP ise bu kez farklı bir yol izleyecek.
Bu doğrultuda Başbakan Erdoğan'ın 1972'de kurulan Türkiye Çevre Koruma ve Yeşillendirme Kurumunun (TÜRÇEK) başkan yardımcılığı görevini de yürüten risk ve güvenlik mühendisi Göktepe'yi, nükleer santralin aslında çevreci bir enerji üretim yöntemi olduğu konusunda halkı bilgilendirmekle görevlendirildiği öğrenildi. Başbakan Erdoğan'ın nükleer santralin gerekliliği konusunda öncelikle kamuoyunun bilgilendirilmesi ve gösterilen direncin en aza indirildikten sonra projeye başlanmasını istediği öğrenildi. Bu sebeple hükümet, önümüzdeki haftalarda nükleer santrallerle ilgili bir bilgilendirme atağına geçmeye hazırlanıyor. Göktepe aynı zamanda Türkiye Atom Enerjisi Kurumunun (TAEK) 2001 yılında başlayan ve yıl sonunda bitecek olan Nükleer Konularda Halkı Bilgilendirme Projesinin de başında bulunuyor.
Vecizeli takvim bastırılacak
Proje, nükleer enerji ve teknoloji konusundaki gerçekleri halka, sade bir dille ve herhangi bir önyargı oluşturmaksızın; nükleer yakıtları ne yapacağız, nükleer güç santralleri nasıl çalışır, nükleer enerjinin bize ne yararı var, radyoaktif maddelerin taşınması, radyasyon gibi konuların anlatılmasını içeriyor. Ayrıca proje çerçevesinde nükleer teknoloji konusunda resimler ve vecizeler içeren TAEK takvimi de bastırılacak.
En önemli sorun finansman
Edinilen bilgilere göre hükümet nükleer santral yapımı için bir Nükleer Enerji Stratejisi Belgesini de görüşerek kabul etti. Bu projeye göre Mersin-Akkuyu, Sinop ve kuruluş yeri henüz netleştirilmemiş üçüncü bir yere 3 santral kurulmak isteniyor. Üçüncü santralin de yine deniz kıyısında, nüfusu büyük ve sanayideki elektrik tüketimi fazla kentlere yakın bir bölgeye kurulması öngörülüyor. Ancak nükleer santralin inşası konusundaki en büyük sorun finansman paketi.
2000 yılında iptal edilen nükleer santral ihalesinde anahtar teslimi modeli seçilmiş ve firmalar kendi finansmanlarını kendileri bulmuştu. Ancak bu modelin tercih edilmesi durumunda şirketlerin üretilen elektriğe fiyat ve alım garantisi talep etme ihtimallerinin yüksek olduğu ifade ediliyor. Hükümet ise bu tip garantilere YİD ve Yİ santrallerinde yaşanılan yüksek fiyattan ödeme problemi nedeniyle sıcak bakmıyor.
Hükümetin nükleer santrali bütçeden finanse etmesinin ise çok zor olduğu belirtiliyor. Çünkü bir nükleer santralin maliyeti 3-4 milyar dolara ulaşıyoır. Aynı anda 3 santral inşa etmenin bedeli ise 12-13 milyar dolar olarak hesaplanıyor. İhaleye yerli ortak da bularak ABD'li Westinghouse Japon Mitsubishi, Kanadalı AECL, Alman Siemens ve Fransız Framatome'un birlikte veya ortaklaşa girebileceği ifade ediliyor.
(Bu haber, 21 Temmuz 2004 tarihli Referans gazetesinde yayınlanmıştır.)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder