25 Eylül 2018 Salı

SERBEST BÖLGE HESABI DEĞİŞTİ, CARİ AÇIK AZALDI



Cahit UYANIK

Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) yeni milli gelir hesabında serbest bölge faaliyetleri, Türkiye'nin ekonomik sınırları içine dahil edildi. Merkez Bankası bu hesap değişikliği sayesinde 2007 yılı cari açığının 711 milyon dolar daha az gerçekleştiğini açıkladı. Bu azalış, cari açığın gayri safi milli hasılaya oranını yüzde 5,7'den yüzde 5,6'ya indirdi. 

Banka'nın bu yılın ilk çeyreğine ilişkin yayınladığı Ödemeler Dengesi Raporu'na göre TÜİK'in 1998 bazlı yeni milli gelir hesaplamasında serbest bölge faaliyetleri Türkiye'nin ekonomik sınırları içine dahil edildi. Türkiye'nin serbest bölgelere ihracatı ve serbest bölgelerden ithalatı ise Banka tarafından ödemeler dengesi hesabından çıkarıldı. Buna karşılık, serbest bölgelerin dünyanın geri kalanıyla dış ticaret ilişkileri ödemeler dengesi kapsamına alındı.  Rapora göre serbest bölgelerin dünyanın geri kalanına net ihracatı, kapsam dışına çıkarılan Türkiye'nin serbest bölgelere net ihracatından fazla olduğu için, bu durum cari açığı azaltıcı etki yaptı. Bu etki nedeniyle 2007 yılında cari işlemler açığı 711 milyon dolar daha az hesaplandı.


Finansman sıkıntısı var

Raporda cari işlemler açığındaki genişlemenin bu yılın ilk çeyreğinde sürdüğü belirtilerek, 2007 yılı sonunda 37,6 milyar dolar olan açığın bu mart itibarıyla yıllık bazda 40,4 milyar dolara çıktığı belirtildi. Enerji fiyatlarındaki hızlı artış sebebiyle ithalat fiyatlarındaki yıllık büyümenin ihracat fiyatlarını aştığı ifade edilen raporda, "İhracattaki hızlı büyümeye ve turizm gelirlerindeki toparlanmaya rağmen cari işlemler açığı genişlemeyi sürdürdü" denildi.

Raporda cari işlemler açığı ve açığın finansman yapısına ilişkin göstergelerdeki iyileşmenin 2008'in ilk çeyreğinde durakladığı vurgulanarak, Banka rezervleri ile finansman yapısı arasındaki ilişkileri belirleyen bazı oranların düşüş gösterdiği anlatıldı. Bu çerçevede MB rezervlerinin kısa vadeli dış borç stokuna oranı 2007 sonunda yüzde 1,83 iken, bu yılın ilk çeyreğinde yüzde 1,76'ya indi. Yani cari açığın finansmanında en önemli kalemlerden birisi olan kısa vadeli borçlanmalar azaldı ve dolayısıyla Merkez'in rezervine oranı da düştü. Yine MB rezervlerinin cari açığa oranı da, aynı dönemlerde yüzde 2,03 iken yüzde 1,98'e geriledi. 
(Bu haber 07 Temmuz 2008-Pazartesi tarihinde Referans gazetesinde yayınlanmıştır.)         

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder