A TİPİ YATIRIM FONLARINA İLGİ ARTIYOR: 23 A TİPİ FON YAKINDA PİYASADA
Bankalar ve aracı kurumlar, yüzde 25'i hisse senetlerinden oluşan ve kurumlar vergisinden istisna tutulan A tipi yatırım fonu kurmak için kuyruğa girdi. Halen faaliyet gösteren 10 A tipi yatırım fonuna yenileri eklendiği zaman sayıları 33'e yükselecek.
Cahit UYANIK
İş Bankası'nın 500 milyar liralık A tipi yatırım fonuna gösterilen talep, diğer bankaları ve aracı kurumları da harekete geçirdi. Şimdi A tipi fon kurmak için birçok kurum kolları sıvadı. Şu anda yatırım fonları piyasasında toplam 10 tane A tipi fon işlem görüyor. Bu fonların toplam başlangıç tutarları 2 trilyon 755 milyar liraya ulaştı. Sıralamada İş Bankası-VII tek başına 1,5 trilyonluk büyüklüğu ile ilk iken, onu 500 milyarla Koçbank-I, 250 milyarla Akbank-III ve 200 milyar ile Garanti Bankası-I izliyor. Geri kalan miktar ise Ata-I, Global-I, Fon-I, Kentbank-I ve TYT Bank-I tarafından paylaşılıyor.
A tipi fonlara gösterilen ilgi gün geçtikçe artıyor. Şu anda gerekli iç tüzük değişikliklerini yapan veya kuruluş prosedürünü tamamlayan 6 tane A tipi fon Sermaye Piyasası Kurulunun (SPK) incelemesinde bulunuyor. SPK'nın kısa bir sürede faaliyet izni vermesi beklenen bu fonların toplam büyüklüğü ise 490 milyar lira, Bunlar içinde Adabank-I 200 milyar lira ile başı çekerken, AOG Turkinvest-I 100 milyarla ikinci sırada bulunuyor. Demirbank-III 70 milyar, Altay-I ve Yatırım Finansman-I 50'şer milyar, Yatırımbank-I de 20 milyar lirayla önümüzdeki haftalarda yatırımcıya sunulacak öteki A tipi yatırım fonlarını oluşturuyor. İnceleme aşamasındakilerin de büyüklüğü katıldığında A tipi fonların toplam büyüklüğü 3 trilyon 245 milyar liraya ulaşacak.
Bankalar yüzde 25 hisse senedi ağırlıklı fonlara gösterilen yoğun ilgiye cevap verebilmek için çoğu zaman 'B tipi' denilen eski tip fonlarının iç tüzüklerinde değişiklik yaparak 'A tipi'ne dönüştürme yolunu seçiyor. Böylece yeni bir fon kurmanın uzun mevzuat prosedürlerinden kurtuluyorlar. Şu anda 17 adet fonun iç tüzük değişikliği SPK tarafından onaylanmış durumda. Bu fonlar şöyle:
"Dışbank-I, Dışbank-II, Dışbank-III, Demirbank-I, Emlakbank-II, Garanti Bankası-IV, Garanti Bankası-V, Finansbank-II, Finansbank-IV, İktisat Bankası-IV, İktisat Bankası-V, İnterbank-V, TSKB-I, Vakıfbank-IV, Egebank-II, Impexbank-II, İş Bankası-II."
Bu arada SPK uzun zamandır dört gözle beklenen ve A tipi fonların borsada işlem görebilmesine olanak tanıyan tebliği yayımladı. Buna göre iç tüzüğünde hüküm bulunmak, fon kurucusunun talebi ve Borsa'nın uygun görmesi halinde A tipi katılma belgeleri işlem görebilecek.
'Borsa Endeksli Yatırım Fonları' geliyor
Aynı tebliğle yeni bir yatırım seçeneği anlamına gelen 'Borsa Endeksli Yatırım Fonları'nın da kurulmasına izin verildi. Buna göre borsa endeksli yatırım fonlarının en çok yüzde 5'i, hisse senedi dışındaki menkul kıymetlerden veya nakitten oluşturulabilecek. Geriye kalan yüzde 95, tamamen hisse senetlerinden oluşacak. Fon katılım belgelerinin değeri, borsa pazarlarındaki işlemlerle belirlenecek. Kurucular, her bir borsa endeksi için ayrı fon kurabilecek. Kurulan fon, borsa endeksindeki miktar ve oranına bağlı olarak, kurucusunun hisse senetlerini satın alabilecek. Borsa endeksli yatırım fonu katılma belgelerinin aracı kuruluş ve fonlar tarafından borsa dışında alım satımı mümkün olamayacak. Katılma belgeleri ancak borsada alınıp satılabilecek.
SPK Başkan Yardımcısı Caner Ertuna, bu tebliğle yatırım fonlarının uzun vadeli bir yatırım enstrümanı haline dönüşmesi için yeni bir adım daha atıldığını belirtti. Ertuna, finans reformunun ana prensiplerinin birinin küçük yatırımcıların korunması olduğunu vurgulayarak "Bu amaca ulaşabilmek için A tipi fonlar gibi, büyük kurumsal yatırımcılar sayesinde küçük tasarrufçulara bilgi ve uzmanlık hizmeti yani profesyonel portföy yönetimi imkanı sağlanıyor" şeklinde konuştu.
(Bu haber haftalık Ekonomik Trend dergisinin 29 Ağustos - 04 Eylül 1993 Tarih, Yıl: 1, Sayı: 21'de yayınlanmıştır.)
GÜNÜMÜZ UYGULAMASI İÇİN NOT:
Bu içeriğimizde yatırım fonları dünyasında çok sık sorulan “endeks fon nedir?” sorusunu tüm detaylarıyla yanıtlamaya çalışacağız. Birikimlerinizi yatırım fonlarında değerlendirmek istediğinizde, farklı şirketlerin farklı fon türleri arasından seçim yapmak durumunda kalırsınız. Sayısız alternatifler sunan fonlar, portföy çeşitleri, risk seviyeleri, yatırım stratejileri gibi çeşitli kriterlere göre gruplandırılıyor. Bunlar arasında yer alanlardan biri de endeks fonları…
Fonların türleri ve fonların özellikleri ilgili mevzuatlarla belirleniyor. Türkiye finans piyasaları mevzuatlarında, endeks fon için SPK tarafından yapılan tanım şu şekilde;
“Baz alınan ve Kurulca uygun görülen bir endeks kapsamındaki varlıklara, fon portföyünün en az %80’ini yatıran ve baz alınan endeks ile fonun birim pay değeri arasındaki korelasyon katsayısının en az 0,9 olmasını ve endeksteki artış kadar bir getiri elde etmeyi hedefleyen fondur.”
İktisadi ve istatistiki jargon ile süslenen bu tanımı kısaca, finans piyasalarında bir endekse dayalı varlıklara portföyünde en az yüzde 80 oranında yer veren fonlar olarak özetleyebiliriz. Bir diğer kriter ise fonda baz alınan endeks değerindeki değişimlere yüzde 90 oranında uyumlu bir şekilde hareket ediyor olmasıdır. Bir örnek verecek olacak olursak; bu fon BİST 30 endeksi yatırım fonuysa; portföyünde varlıkların en az yüzde 80’i BİST-30 hisseleri ya da buna dayalı varlıklardan oluşacak, BİST-30 endeksi 100 birim artar veya azalırsa en az 90 birim değer kazanacak ya da kaybedecek.
Şimdi biraz daha detaylandıralım… Peki, endeks ne demek?
Endeks, herhangi bir borsada işlem gören menkul kıymetlerin getirilerinin bir bütün olarak ya da segmentler bazında ölçülmesi için oluşturulan bir tür matematiksel ve istatistiki kavramdır. Borsa İstanbul bankacılık endeksi örneğinde, Borsa İstanbul’da işlem gören bankacılık sektörü şirketlerinin hisse değerleri üzerinden hesaplanan bir endeksten bahsediyoruz demektir. Bankacılık endeksi yatırım fonu da bu endeks ile yüksek korelasyonlu hareket edecek şekilde yönetilmelidir. Ayrıca, fon portföyünün en az yüzde 80’i bankacılık endeksi üzerine geliştirilen enstrümanlardan ya da banka hisse senetlerinden oluşmalıdır.
(04.08.2024 / İyigelir.net / Serra Eren Sarıoğlu)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder