Cahit UYANIK
Yerel seçimler bitti ama tartışması hala sürüyor. Alınan sonuçlara göre Refah Partisi (RP) yerel seçimlerin 'en başarılısı' oldu. Peki bundan 7-8 yıl önce 'marjinal parti' konumundaki RP, nasıl oldu da bir 'kitle partisi' haline dönüştü? İstanbul ve Ankara gibi iki önemli metropolü nasıl kazandı? Geçen hafta boyunca bu konuda birbirinden farklı yorumlar okudunuz. Bunlar içinde belki en çok göz ardı edilen ayrıntı ise RP'nin değişen örgüt yapısıydı. RP başarı kazanmak için güçlü bir örgüt kurmuştu ama yapısı ve çalışma yöntemleri diğer partilerin örgütlenmesinden çok farklıydı.
Bundan aylar önce meslektaşım Can Karakaş, Nokta dergisinde Refah'in bu yeni örgüt yapısını tüm ayrıntıları ile gözler önüne sermişti. Can'ın aktardığı bilgilere göre Refah'ın yeni örgüt modeli; daha fazla birebir ve yüzyüze ilişkiye dayanan, insanlarla doğrudan iletişim kurmanın yollarını arayan yapısı ile partinin geleneksel imajını değiştirmeyi hedefliyordu. 1960 ve 70'lerde sadece camiler ve Kuran kursları çevresinde çalışmalarını yoğunlaştıran RP, yeni örgüt modeliyle 1989'dan sonra adeta 'sokağa çıkmıştı'.
Yenilenen örgüt yapısı 1991 seçimlerinde RP'ye 30'a yakın milletvekili kazandırdı. 1992-Kasım ayındaki ara yerel seçim ise geçen haftaki genel yerel seçimin bir provası gibiydi. İki yıl önceki ara yerel seçim RP'nin büyük başarısıyla sonuçlanmıştı. O zaman RP'liler "1994'te İstanbul'da yüzde 28 oy alacağız" dediklerinde pek inandırıcı görünmüyordu. Ama Recep Tayyip Erdoğan şimdilerde yüzde 27 sınırında dolaşıyor.
Herşeyden önce RP'nin elinde 'Allah rızası için' çalışan ve harcadığı emeğin karşılığında herhangi bir menfaat beklemeyen yüzbinlerce kişi mevcut. Militanca çalışan bu gönüllüler ordusu, RP'ye propaganda çalışmalarında büyük bir güç katıyor. RP bir kitle partisi olma yoluna girdiği andan itibaren İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığını kazanmayı 'ilk hedef' olarak belirlemişti. İstanbul'da 4 yıl önce başlatılan ve 'İl başkanı / İlçe başkanı / Mahalle sorumlusu / Cadde sorumlusu / Sokak sorumlusu / Apartman sorumlusu / Daire sorumlusu'ndan oluşan hiyerarşik örgütlenme yapısı, zamanla tüm Türkiye'ye yayıldı. Bu örgüt modeli artık hızla büyümekte olan kentleri çepeçevre kuşatıyor.
1970'lerden kalan AP-CHP çizgisindeki partilerin 'seçmeni ayağına çağıran' gençlik kolları, kadın kolları gibi örgütlenme yapıları ise artık insanların pek hoşuna gitmiyor. Oysa RP'nin sokak sorumlusu, arada bir apartmanları gezerek hal-hatır soruyor, insanların günlük meseleleriyle haşır neşir oluyor. Sorumlular, seçim dönemi olsun veya olmasın potansiyel seçmen kitlesiyle diyaloğunu devam ettiriyor.
Peki bu yaygın ve yoğun örgütsel çalışma ortamı RP tarafından nasıl yönetiliyor? RP'nin il divanları 50 asil 50 yedek üyeden oluşuyor. Divan her haftanın belirlenen bir günü en asgari eksikle toplanıyor. Tıpkı il divanı gibi her ilçe, her mahalle ve her sokak haftanın bir günü toplanıyor. Toplantılarda üç maddelik bir gündem hiç eksiksiz yerine getiriliyor. İlk madde insanları katılıma zorlayan yoklama... İkinci madde ise bir konunun tartışılması... Tartışma önce basın özetiyle açılıyor, ardından isteyen herkes düşüncesini dile getiriyor. Böylece insanların bilgi dağarcığı genişlerken, toplum önünde konuşma yeteneği de geliştiriliyor. Üçüncü madde ise mahallenin sorun ve isteklerinin konuşulması, yapılması gereken esnaf, hasta, başsağlığı, sevilip sayılan kişi ve ulema ziyaretlerinin programlanması... Bu sayede Parti, sorunlardan sokak düzeyinde haberdar olabiliyor.
Partide üye sayısını artırmaya dönük ceza ve ödül sistemleri de kuruldu. Partinin çeşitli düzeylerdeki toplantılarına katılmayan kişiler, bir önceki hafta partiye kaydettikleri üye sayısından 10 fazlasını getirmek zorunda... En fazla üye kaydı yaptıranlar ise harcamaları Parti'den olmak üzere Hac'ca götürülüyor. Örgütte çalışmaların denetlenmesi için mahalle sorumlularının yanı sıra 'mahalle müfettişi' de görevlendirilmiş. RP seçim dönemlerinin dışında eğitim çalışmalarına büyük önem veriyor. Bu amaçla her mahallede eğitim çalışmalarını yürüten öğretmenler var. Bu öğretmenler, ilçe baş öğretmenine bağlı...
Parti örgütünde kadınlar da önemli rol oynuyor. Kadın üyeler için etkili çalışma alanları belirleniyor ve yoğunluk buraya kanalize ediliyor. Partiye başı açık, modern görünümlü kadınlar da kabul ediliyor. Parti ayrıca tüm evlere adaylarını tanıtan birer video kaset ve 20 gram kahve gönderiyor. Daha sonra partili kadınlar ziyaret edip, bir kahve içimlik süreye sığdırılan video kasetini evlerde seyrettirerek propaganda yapıyor.
(Bu yazı haftalık Ekonomik Trend dergisinin 03-10 Nisan 1994 tarihli, Yıl:2, Sayı: 14'te yayınlanmıştır.)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder